Het groeiend aantal zzp'ers in de zorg is een slechte zaak

Het radioprogramma Stand.nl presenteerde vorige week de stelling 'Het groeiend aantal zzp'ers in zorg en onderwijs is een slechte zaak'. De stelling werd voor 85% met 'ja' beantwoord door de luisteraars. De uitzending van het radioprogramma liet vooral zien hoe negatieve berichtgeving over zzp'ers tot stand komt.

De uitslag vind je hier. Terugluisteren kan hier.

Groei van zzp'ers in de zorg is een slechte zaak

85% van de luisteraars vindt de groei van zzp'ers in de zorg en onderwijs een slechte zaak. Dat is geen vreemde uitslag als je de eerste minuten van het item terugluistert. We zetten de meest bijzondere uitspraken op een rij en zetten de feitelijke omstandigheden daar tegenover. Let vooral op hoe snel de zzp'er op achterstand wordt geplaatst door foute aannames en een volstrekt gebrek aan kennis.

Minuut 1: vaste medewerkers knappen vuile werk op

Het is voor presentator Ghislaine Plag geen vraag of zzp'ers hun collega's in vaste dienst het vuile werk op laten knappen. Het is een gegeven dat zzp'ers hun collega's verwaarlozen en dit is dan ook de "schaduwkant van de groei van het aantal zzp'ers in zorg en onderwijs". Daarom luidt de stelling 'Het groeiend aantal zzp-ers in zorg en onderwijs is een slechte zaak'. Voor Stand.nl blijkt de negatieve framing van zzp'ers vanaf de eerste minuut het doel. Stand.nl is een programma van de KRO-NRCV.

Minuut 2: zzp'ers in de zorg zijn niet ethisch

In de studio was een ex-directeur van een GGZ instelling aan het woord. Zij trapt af met het standpunt dat zzp'ers in de zorg niet ethisch zijn. "Zzp'ers hebben de vrijheid om de zwaardere zorg af te wikkelen op anderen. Dat is niet ethisch. Wel de inkomsten hebben, maar niet de zware diensten willen draaien of lastige medicijnen willen voorschrijven."

Deze bestuurder heeft helaas geen verstand van de rol van zzp'ers in de zorg. Zij ziet de zzp'er in de zorg als flexwerker. Ze weet niet dat een zelfstandig ondernemer in de zorg geen flexwerker is. Zzp'ers in de zorg zijn zorgaanbieder en worden juist bovengemiddeld gehouden aan hun professionele standaard. Zij kunnen op geen enkel punt de 'zorg afwentelen op anderen'. Je moet zzp'ers wel contracteren als zorgaanbieder en dat is wat deze bestuurder niet op orde lijkt te hebben. Vervolgens lopen de problemen in de praktijk dusdanig op dat er zich een mantra vormt in het hoofd. Een zzp'er is onethisch.

Minuut 3: zzp'ers ontstaan door bemiddelaars

"Bureaus benaderden mijn medewerkers met 'kom bij ons' en vervolgens belden diezelfde bureaus mij om dezelfde zorgmedewerkers in te huren voor een hoger tarief". Dit was het antwoord van de GGZ directeur op de vraag waarom zorgmedewerkers zo massaal het dienstverband verlaten.

Deze bestuurder heeft niet door dat de toename van flexibilisering, verzuim, verloop en uitstroom allemaal dezelfde oorzaak hebben. Die oorzaak is niet het bemiddelingsbureau, maar blijkt de kwaliteit te zijn van haar werkgeverschap. Er zijn overigens voorbeelden beschikbaar waaruit blijkt dat bemiddelaars niet actief werven onder vast personeel. Daar moet je alleen wel een bureau voor aan het woord laten.

Minuut 4: zzp groeit omdat vaste collega's bezwijken

De redenen waarom het zzp-schap steeds verder doorgroeit heeft volgens de presentator alles te maken met het feit dat vaste collega's bezwijken door de inzet van zzp'ers. Dat de groei van zzp te maken zou kunnen hebben met de algemene omstandigheden van het dienstverband komt niet op als mogelijkheid. De presentator en de ex-directeur zijn het volstrekt eens met elkaar dat zzp'ers het werk in de zorg steeds verder onmogelijk maken. Als er later in de uitzending een vaste zorgmedewerker aan de telefoon komt die aangeeft dat het werken met zzp'ers steeds meer belemmeringen opwerpt dan is het beeld compleet.

Waarom zit er geen zzp'er in de uitzending?

Binnen vier minuten wordt de groep van zzp'ers in de zorg in een hoek gezet en afgeserveerd. Waarom wordt de doelgroep niet zelf aan het woord gelaten? Misschien omdat de doelgroep moeilijk te vinden is. De aflevering van Stand.nl laat goed zien hoe snel slechte berichtgeving over 'zzp' en 'zorg' of 'onderwijs' tot stand komt. Zzp'ers in de zorg zullen actief met elkaar aan de slag moeten gaan om dit te kunnen keren.