Onderzoek: driekwart zzp'ers in de zorg start omdat dienstverband niet past

Voor bijna driekwart van zzp'ers in de zorg geldt dat hun start als ondernemer voortkomt uit een gebrek aan goed werkgeverschap. Eenmaal gestart als ondernemer, zijn zorgmedewerkers zeer tevreden over hun manier van werken.

In week 29 van 2023 deed ZZP-erindezorg.nl onderzoek onder zzp'ers in de zorg. Dit leverde ruim 1100 respondenten op.

Ondernemerschap vanuit 'pain' of 'gain'?

Worden zorgmedewerkers naar zelfstandig ondernemerschap geduwd of worden zij erdoor aangetrokken? De zogenaamde 'startmotieven' onder zzp'ers worden vaker onderzocht. Push startmotieven zijn negatieve redenen om zzp’er te worden. Pull startmotieven zijn positieve factoren zoals meer vrijheid of een nieuwe uitdaging. Hoe zit het met zzp'ers in de zorg? In het onderzoek van week 29 hebben we de vraag 'Waarom ben jij na gaan denken over zzp in de zorg?' voorgelegd. Van de ruim 1100 respondenten vond 73% 'de werkomstandigheden in vaste dienst niet meer passend te vinden'. De overige respondenten gaven aan vanuit een wens naar ondernemerschap richting zzp te hebben gekeken. Veel zorgmedewerkers die starten als zzp'er in de zorg doen dit dus vanuit negatieve redenen.

Eenmaal zzp'er, blijkt ondernemerschap uitstekend te passen

Na een start vanuit 'negatieve' drijfveren, past het ondernemerschap al heel snel heel goed bij zorgmedewerkers. De tevredenheid van over zzp-schap is hoog. Op de vraag welke stelling het beste past, geeft ruim 70% aan zichzelf inmiddels als zelfstandig ondernemer te zien en ook op die wijze wordt behandeld. Slechts 1,5% vraagt zich na de start af of zelfstandig ondernemerschap wel past en 2,5% van de respondenten geeft aan de stap van flexwerk naar zelfstandig ondernemerschap nog te moeten maken. 14% van de respondenten geeft aan zichzelf ondernemer te voelen, maar als flexwerker behandeld wordt. Samengevat lijken zorgmedewerkers in eerste instantie terughoudend in het maken van de stap naar zelfstandig ondernemerschap, maar ervaren al snel na de start daarna veel voordelen en kijken zij niet meer terug. 

Maak het vaste dienstverband weer aantrekkelijk

Wil je de groei van het aantal zzp'ers beperken? Maak het dienstverband dan weer aantrekkelijk. Vakbonden voor werknemers hebben de neiging om zzp'ers in de zorg als oorzaak van problemen bij loondienst aan te merken. De feiten liggen andersom: het dienstverband veroorzaakt zzp-schap. Toch is het verzet tegen deze conclusie hardnekkig. Zo hadden we vakbond CNV met een onhandig pamflet over verwende zzp'ers en was NU'91 vorige week 'onbedoeld' ongenuanceerd over de toegevoegde waarde van zelfstandigen. Vakbond FNV was vorige maand nog opgelucht dat er eindelijk CAO maatregelen kwamen tegen zzp'ers die 'de krenten uit de pap' halen. We hopen dat onze onderzoeksresultaten het probleem terug leggen waar het hoort; aan de CAO tafel en bij werkgevers.