Tuchtrecht en klachtrecht verschillen van elkaar. Hoe zit het?

zorgprofessional Aug 16, 2021

In de praktijk worden tuchtrecht en klachtrecht nog weleens door elkaar gehaald. Het tuchtrecht en klachtrecht verschillen wezenlijk van elkaar. In dit artikel meer uitleg over het verschil tussen tuchtrecht en klachtrecht.

Wat is tuchtrecht?

Het tuchtrecht is rechtspraak die uitspraken doet over professionals in zogenaamde 'beschermde beroepen'. Binnen de gezondheidszorg spreken we van een beschermd beroep als je binnen het BIG-register geregistreerd staat. Denk hierbij bijvoorbeeld aan verpleegkundigen, of artsen. Ook notarissen en advocaten zijn 'beschermde' beroepen. Voor hen geldt eveneens het tuchtrecht. De rechter kan binnen het tuchtrecht een waarschuwing, berisping of geldboete opleggen.

Als lid van jouw (beschermde) beroepsgroep wordt verwacht dat jij je houdt aan de gedragsregels van het beroep. In het tuchtrecht ben je persoonlijk aanspreekbaar op jouw handelen. ZZP-ers in de zorg die een beschermd beroep uitoefenen, vallen ook onder het tuchtrecht. Wel of niet onder het tuchtrecht vallen heeft dus niets te maken met jouw arbeidsrelatie. Als professional met een beschermd beroep ben je altijd vatbaar voor het tuchtrecht.

Hoe worden gedragsregels bepaald?

Gedragsregels voor beschermde beroepen worden door de beroepsgroep zelf opgesteld. In feite spreken professionals dus met elkaar af hoe zij zich dienen te gedragen in de praktijk. Door middel van een beroepscode worden ethische en praktische normen beschreven. Het zijn gedragsregels die voorschrijven wat je als professional doet en niet behoort te doen richting klanten, collega's en anderen. Een beroepscode is dus een leidraad bij het handelen en bij het gedrag tijdens de uitoefening van je beroep.

Een overzicht van beroepscodes binnen de gezondheidszorg vind je hier.

Verschil tussen beroepscode en beroepsprofiel

Een beroepsprofiel is iets anders dan een beroepscode. Waar een beroepscode het heeft over gedragingen binnen jouw beroep, is een beroepsprofiel al veel specifieker geformuleerd. In een beroepsprofiel wordt de startkwalificatie beschreven. Waar moet je minimaal aan voldoen om te kunnen functioneren vanuit het beroep? Kerntaken en competenties krijgen meestal een plek in het beroepsprofiel.

Tuchtrecht en klachtrecht verschillen

Het tuchtrecht beoordeelt of jij je hebt gehouden aan de beroepscode en het beroepsprofiel. Deze code en het profiel zijn door de professional zelf geformuleerd. Hiermee nemen deze beschermde beroepsbeoefenaren als het ware positie in. Zij vertellen aan hun klant wat er verwacht zou mogen worden. Die cliënt mag dus rekenen op gedrag dat overeenkomt met de beroepscode. Is dat niet het geval, dan heeft de cliënt het recht om te klagen. Dit recht is beschreven in het klachtrecht. Het klachtrecht biedt cliënten de mogelijkheid om laagdrempelig een oordeel over hun klacht te krijgen. Dit vindt plaats via de klachtenfunctionaris en geschilleninstantie. Doel van het klachtrecht is om de onvrede weg te nemen en het vertrouwen tussen professional en client te herstellen.

Tuchtrecht en klachtrecht: de verschillen

Alle professionals die vallen onder het tuchtrecht, vallen ook onder het klachtrecht. Niet alle professionals die vallen onder het klachtrecht, vallen ook onder het tuchtrecht;
Tuchtrecht kijkt alleen naar het handelen van beschermde beroepen in de zorg. Klachtrecht kijkt naar het handelen van alle zorgverleners in de zorg;
Het tuchtrecht start bij de beroepscode van de professional. Klachtrecht start bij de beleving van de cliënt;

Dit is een artikel van ZZP-erindezorg.nl

Ken jij hét service abonnement voor zzp'ers in de zorg al?

Wtza abonnement voor zzp'ers in de zorg

Recente artikelen

Begrip voor zorg zzp groeit: in loondienst ben je een 'werkende arme' Mar 22, 2023

Maatregelen tegen zzp leiden in België tot beddensluiting Mar 20, 2023

AZW start met onderzoek drijfveren zzp'ers in de zorg Mar 16, 2023