Wat levert het ondernemerschap de zorgmedewerker precies op?
Jul 17, 2023Hoe zit het met de arbeidsomstandigheden, inzetbaarheid en persoonlijke ontwikkeling van zelfstandig ondernemers in Nederland? Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO doen hier periodiek onderzoek naar. Zo'n 6000 zelfstandigen zonder personeel deden dit jaar mee aan het - inmiddels - vijfde onderzoek in de reeks. Er werd ook veel over zzp'ers in de zorg opgehaald. Wat levert het ondernemerschap in de zorg de medewerker precies op?
Zelfstandig ondernemen in de zorg is duurzaam
Het rapport Zelfstandigen Enquete Arbeid 2023 door het CBS en TNO, laat zien dat het zelfstandig ondernemerschap in Nederland positief wordt ervaren. 82% van de zelfstandig ondernemers in Nederland is tevreden tot zeer tevreden met deze manier van werken. Zelfstandig ondernemers in de zorg zijn het meest tevreden van alle sectoren. De respondenten uit de zorg gaven terug dat zij actief werken aan hun professionele doorontwikkeling, financiële stabiliteit ervaren, niet vaak ziek zijn en voorzieningen aanleggen voor verzuim en pensioen. Op bevlogenheid scoren de ondernemers in de zorg met 70% de tweede plek op de ranglijst van alle ondernemers. Zelfstandig ondernemen in de zorg gaat dus vooral over duurzame inzetbaarheid.
Ondernemers in de zorg meest tevreden
"De tevredenheid met het werk is het hoogst onder ondernemers in de zorg..", zo geeft de Zelfstandigen Enquête Arbeid aan. Zorgmedewerkers die starten als zzp'er in de zorg hebben hiervoor dezelfde redenen als in andere sectoren. "Veruit de meeste zzp’ers zijn onder andere begonnen als zelfstandige omdat zij zelf hun werktijden en locatie willen bepalen (42%). Een derde wilde altijd al ondernemer worden (33%) en 30% zocht een nieuwe uitdaging. Zo’n 30% wilde niet meer voor een baas werken. Daarnaast was meer kunnen verdienen voor een kwart (25%) van de zzp’ers een reden om voor zichzelf te beginnen." Uit recent onderzoek door ZZP-erindezorg.nl blijkt dat zorg zzp'ers vooral op zoek zijn naar flexibiliteit (65%) en meer afwisseling (51%) in het werk. Deze percentages liggen daarmee hoger dan de landelijke gemiddelden van alle zelfstandig ondernemers. Van alle zelfstandig ondernemers in Nederland, beoordelen zelfstandigen in de zorg hun financiële situatie het meest positief.
Ondernemers in de zorg beschermen zichzelf tegen uitval
"Bijna drie kwart (74%) van de ondernemers neemt maatregelen ter voorkoming van ziekte... De ondernemers in de zorg (81%) treffen samen met de bouw het vaakst maatregelen.", aldus het de Zelfstandigen Enquete Arbeid. Als er gekeken wordt naar het aantal zelfstandigen met voorzieningen voor arbeidsongeschiktheid, dan blijken ook hier de zorg (76%) en de bouw het hoogst te scoren. Het negatieve frame dat zzp'ers in de zorg een opportunistische, kwetsbare groep is die er in zit voor zoveel mogelijk netto verdiensten, wordt hiermee ontkracht.
Belasting in de zorg is hoog
Dat zelfstandigen in de zorg voorzieningen treffen, is niet vreemd als je kijkt naar de belasting die zij ervaren. "Ondernemers in de zorg geven het vaakst aan dat klachten het gevolg zijn van hun werk (27%) en ondernemers in de zorg (16%) rapporteren vaker burn-outklachten.", aldus het rapport. Ook krijgen zelfstandigen in de zorg het meest te maken met "allerlei ongewenste omgangsvormen. Zo ervaren zij vaker intimidatie (27%), ongewenste seksuele aandacht (13%) en lichamelijk geweld (7%) vergeleken met het gemiddelde voor alle ondernemers (respectievelijk 13%, 5% en 3%)."
Leven lang ontwikkelen
Zelfstandigen in de zorg zouden weinig tot niets doen aan bij- en nascholing, zo luidt het frame dikwijls. Niets blijkt minder waar. "Ondernemers in de zorg hebben vaker de behoefte aan een opleiding of cursus (58%)... Zij hebben ook vaker een opleiding gevolgd (86%) dan in andere sectoren... Ondernemers in de zorg leren ook vaker informeel. Zij leren vaker van taken (47%) en van andere mensen (46%) dan ondernemers in andere sectoren... In de bouw (47%) en de zorg (38%) wordt het meeste samengewerkt met andere zelfstandig ondernemers.", aldus het rapport.
Wat levert het ondernemerschap de zorgmedewerker precies op?
Zelfstandig ondernemers in de zorg hebben het goed en zijn daarmee duurzaam inzetbaar voor de sector. Zij ervaren uitdaging, samenwerking en werken met bevlogenheid. Zij nemen hun verantwoordelijkheid door zichzelf te beschermen tegen verzuim, te bouwen aan een pensioenvoorziening en te investeren in hun eigen doorontwikkeling. Het is dit keer niet ZZP-erindezorg.nl die dat stelt, maar gerenommeerde onderzoeksbureaus zoals het CBS en TNO. In samenwerking met... het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Hetzelfde ministerie dat bij het oude kabinet naar een gedwongen dienstverband toewerkte. Na vier terzijde geschoven onderzoeken naar de kwaliteiten van zelfstandig ondernemers hebben we niet de illusie dat de toon over het vaste dienstverband bij het vijfde onderzoek opeens anders zal worden. Wel blijkt iedere keer weer dat als je benieuwd bent naar hoe het echt zit met zelfstandig ondernemers, er veel lessen te bespeuren zijn voor werkgevers en vakbonden.
