Zorgverzekeraars beperken keuzevrijheid en schrappen restitutiepolis

Voor kleinschalige zorgaanbieders met eigen cliënten komt er een nieuwe belemmering bij. Zorgverzekeraars beperken de keuzevrijheid voor verzekerden en schrappen de restitutiepolis. Ondertussen klagen zorgverzekeraars over een tekort aan zorgmedewerkers.

Zorgverzekeraars beperken keuzevrijheid met schrappen restitutiepolis

Afgelopen week werd duidelijk dat ook CZ, Zilveren Kruis en Stad Holland vanaf 2024 stoppen met het aanbieden van een restitutiepolis. Hiermee belemmeren zorgverzekeraars de keuze voor een zorgaanbieder zonder contract. Als verzekerden willen kiezen voor zorg zonder contract, dan krijgen zij niet langer alle kosten vergoed. Door het schrappen van de restitutiepolis zijn verzekerden aangewezen op een natura polis. Hoe zit het precies?

• Een restitutiepolis vergoedt alle kosten bij gebruik van een zorgaanbieder zonder contract;
• Een natura polis vergoedt slechts deels de kosten bij gebruik van een zorgaanbieder zonder contract.

Door het afsnijden van de mogelijkheid tot een restitutiepolis moeten verzekerden een (veel) grotere eigen bijdrage betalen bij de keuze voor een zorgaanbieder zonder contract. Aangezien veel kleinschalige zorgaanbieders geen contract met een zorgverzekeraar kunnen krijgen, krijgen kleinschalige zorgaanbieders deze zorg onvoldoende vergoed. De praktijk laat zien dat zorgmedewerkers in zo'n geval voor een andere zorgsector kiezen of de zorg in zijn geheel verlaten.

Fraudeurs in de wijkverpleging en GGZ

Zorgverzekeraars willen al langer de vergoeding voor de wijkverpleging en GGZ naar beneden schroeven. Door het strooien met nepnieuws over 'harteloze', 'frauderende' en onder de maat werkende zorgverleners, proberen zorgverzekeraars al langer af te komen van kleinschalige aanbieders. Ook al blijken 'frauderende' ongecontracteerde zorgaanbieders geen fraudeurs, zorgverzekeraars gaan stug door met het marginaliseren van kleine aanbieders. Zorgverzekeraars willen graag enkele grote zorgaanbieders contracteren, in plaats van vele kleintjes. Deze kleintjes leveren hen teveel administratieve lasten op. Verzekerden zelf kiezen liever een kleinschalige zorgaanbieder - zoals een zzp'er - omdat deze beter in kan gaan op de specifieke wensen van de cliënt. Dit is voor zorgverzekeraars geen uitgangspunt. Zij zijn erop uit om de "vrije artsenkeuze" af te schaffen en verzekerden te forceren om gebruik te maken van een zorgorganisatie met een contract.

Wetsvoorstel zorgverzekeraars voor wijkverpleging en GGZ is mislukt

Vorig jaar diende de minister van VWS op verzoek van zorgverzekeraars het 'wetsvoorstel bevorderen zorgcontractering' in. Het doel was om de vergoedingen voor wijkverpleging en GGZ bij ongecontacteerde zorg fors te kunnen verlagen. Op die manier zouden ongecontracteerde zorgaanbieders wel afzien van het leveren van zorg en geen andere keuze hebben dan het werk neer te leggen. Dit wetsvoorstel kreeg veel weerstand en om die reden kiezen zorgverzekeraars nu voor een andere route: het schrappen van de restitutiepolis. Zij snijden de mogelijkheid voor verzekerden af om ongecontracteerde zorg volledig vergoed te krijgen. Dit heeft grote gevolgen voor kleine zorgaanbieders die juist afhankelijk zijn van verzekerden die kiezen voor ongecontracteerde zorg.

Zorgverzekeraars: 'voor de wijkverpleging is geen personeel te vinden'

De basisopdracht voor zorgverzekeraars is om te voldoen aan de zorgplicht richting hun verzekerden. Op de website van Zorgverzekeraars Nederland valt de lezen dat zij als doel hebben om "goede, betaalbare en toegankelijke zorg voor alle verzekerden" in te kopen. Anders gezegd; het is hun verantwoordelijkheid dat er voldoende zorg wordt ingekocht. Onlangs werd bekend dat zorgverzekeraars bijna een miljard euro niet uitgegeven hebben aan de wijkverpleging, dat daar wel voor bedoeld was. Dit is bijna een kwart (!) van het totale budget voor de thuiszorg. In een reactie geven zorgverzekeraars aan te merken dat er een personeelstekort is in de wijkverpleging. Dit zorgt ervoor dat zij niet de zorg in kunnen kopen die nodig is. In de praktijk belemmeren zorgverzekeraars kleinschalige zorgaanbieders in de wijkverpleging, terwijl zij anderzijds klagen over personeelstekorten in diezelfde wijkverpleging.