Nu aansluiten
Terug naar het overzicht
Inschrijven nieuwsbrief
behoeften van zorgprofessionals universeel

Behoeften van zorgprofessionals zijn universeel

onderzoek Feb 02, 2021

ZZP'ers in de zorg blijven volop in het nieuws en vaak niet positief. Zelfstandige zorgprofessionals zouden problemen brengen voor organisaties en voornamelijk voor het geld zelfstandig gaan. De drijfveren van ZZP'ers zijn echter hetzelfde als zorgprofessionals in loondienst. ZZP'ers in de zorg zijn vaak zorgprofessionals die eerst in loondienst werkten. Waarom zijn ze daarmee gestopt? 

Te hoge werkdruk in dienstverband

Inmiddels hebben 9 op de 10 instellingen te maken met personeelstekorten, blijkt uit een peiling van beroepsorganisatie V&VN. Het antwoord van werkgevers op deze tekorten blijkt onder meer gezocht te worden in het verlangen naar overwerken van medewerkers die er nog wel zijn en een toename van de inzet van de flexibele schil. Het onderschrijft de stellingname dat de verstoorde verhoudingen binnen vast / flex mede veroorzaakt worden door overbelasting van het zittende personeel. Mensen stromen uit omdat ze overbelast raken. Voorkomen van die uitstroom zou de grootste prioriteit moeten zijn dan. Toch?

Lees ook: Waarom kunnen vaste zorgmedewerkers werk en privé slecht combineren?

Geen focus op behoud medewerkers

De focus van werkgevers ligt niet op het behoud en de bescherming van huidige medewerkers. De helft van de ondervraagden in een dienstverband ervaart dat de werkgever géén moeite doet om hen te behouden. Los daarvan valt op dat medewerkers geen inspraak ervaren en niet betrokken worden bij het beleid van de organisatie. Het ruimte geven aan inspraak van professionals blijkt al decennialang een zeer bepalende factor te zijn om hen te boeien en te binden. De wetenschappelijk getoetste werkende principes van Magneetziekenhuizen uit de jaren ’90en de in 2010 geïntroduceerde variatie daarop die Excellente Zorg is gaan heten, zijn anno 2018 nog steeds wijdverspreid. Het heeft simpelweg de brede interesse van werkgevers niet gehad.

Geen dienstverband, maar zelfstandigheid

Inmiddels, met de enorme beweging rondom zzp’ers in de zorg beginnen zorgorganisaties voor het eerst echt praktisch last te krijgen van de niet vervulde behoeftes van zorgprofessionals; namelijk via de portemonnee. Wijzen naar zzp’ers als oorzaak heeft geen enkele nut. De ontwikkeling van de zzp’er in de zorg is een gevolg, niet de oorzaak van het probleem. Vraag je daarom als werkgever niet af waarom de flex zo duur is en wie daar verantwoordelijk voor is. Vraag je in plaats van af waarom niet vervulbare vacatures niet vervulbaar blijken te zijn. Als de benodigde professionals wel als flex rondlopen in je organisatie maar hun neus ophalen voor een dienstverband, dan zou er toch een lampje moeten gaan branden. Helaas. Het blijkt veel makkelijker om vanuit het leiderschap te wijzen en te zeggen; de zzp’er heeft het gedaan!

Wat alle zorgprofessionals willen

Wat blijkt? Datgene wat zorgprofessionals belangrijk vinden binnen het programma Excellente Zorg (voor medewerkers) is op veel onderdelen exact hetzelfde als wat binnen onderzoeken naar zzp’ers in de zorg naar voren komt.

  • Autonomie. Zelf kunnen bepalen hoe er (beroepsmatig) gehandeld wordt, naar wat de professional zélf belangrijk vindt. Of zoals een zelfstandige zorgprofessional het verwoordt: “meer vrijheid om mijn vak praktisch en inhoudelijk invulling te geven naar mijn visie“.
  • Zeggenschap. Invloed uit kunnen oefenen over je eigen (werk)omstandigheden. Echte inspraak over de wijze waarop er zorg verleend wordt en wat daar voor nodig is. Het woord wat we daarbij terug krijgen van zelfstandige zorgprofessionals, is ‘vrijheid’ om de eigen omstandigheden in te richten.
  • Vakbekwame collega’s. Zelfstandige zorgprofessionals hebben gemiddeld 15 collega zzp’ers in hun netwerk zitten. Dit organiseren zij zelf uit eigen beweging. De selectie van die collega’s doen zij zelf. De behoefte aan vakbekwame collega’s is dus groot.
  • Patiënt/cliënt gericht. De cliënt / patiënt is het vertrekpunt van de zorgprofessional. Alles moet in het werk gesteld worden om het zorgproces zo optimaal mogelijk vorm te geven. Vanuit de praktijk geredeneerd dus, in plaats van top-down besloten. Zelfstandige zorgprofessionals kiezen dit in de praktijk als vertrekpunt.
  • Opleidingsmogelijkheden. Eerder onderzoek onder zelfstandige zorgprofessionals laat zien dat 93% van de ondervraagden investeert in scholing en opleiding. De behoefte om door te ontwikkelen in het eigen vak is dus intrinsiek van aard. Let wel, investeren in zelf gekozen opleidingen en trainingen.

Lees meer: Liefde voor het vak bepalend in stap naar zzp-schap in de zorg

Zorgprofessionals waarderen zelfstandigheid

De zzp’er in de zorg is dezelfde zorgprofessional als die in een dienstverband. Alleen niet meer in loondienst. Wat ze in dat dienstverband niet vinden, vinden ze in het zzp’er zijn wel. Daar kun je je tegen verzetten, of je trekt er waardevolle lessen uit. Het laatst genoten dienstverband krijgt gemiddeld het cijfer 6 van zzp'ers in de zorg, tegenover een 8,5 voor het zzp’er zijn. Het zijn klinkende cijfers die iets zeggen over hoe goed zzp’er zijn aansluit bij de behoeftes. Of zegt het meer over hoe het dienstverband beleefd wordt? Hoe het ook zij, als we zorgprofessionals op negatieve wijze blijven wegzetten als ontwrichtend en opportunistisch, dan lopen we de kans dat we deze professionals kwijtraken. Net zoals dat ook in een dienstverband al eerder gebeurde.

Dit is een artikel van ZZP-erindezorg.nl

Ken jij hét service abonnement voor zzp'ers in de zorg al?
Wtza abonnement voor zzp'ers in de zorg