Kunnen zorgorganisaties zonder bemiddelingsbureaus?

De afgelopen weken is er weer veel gezegd en geschreven over dure flexkrachten en hun bemiddelingsbureaus. Er zou maar liefst 3 miljard onnodig weglekken naar flex. De indruk wordt gewekt dat zorgorganisaties bemiddelingsbureaus niet nodig hebben. Intermediairs lijken weinig toegevoegde waarde te hebben in de praktijk. Maar is dat ook zo? Kunnen zorgorganisaties zonder bemiddelingsbureaus?

Zorgorganisaties zetten duizenden diensten per maand uit

Van de ziekenhuizen wordt 5,2% van de inzet van medewerkers door Personeel Niet In Loondienst uitgevoerd. In de VG sector is dit 7,9%, in de GGZ 8,1% en in de VVT is dit 9,6%. Dit zijn wat abstracte getallen en het is goed om je te realiseren wat dit praktisch betekent. In de praktijk vertalen dit soort percentages zich in duizenden diensten per maand per zorgorganisatie als een  zorgorganisatie enig volume heeft. Het komt voor dat er 10.000 niet vervulbare diensten overblijven bij een individuele intermediair in een individuele maand. Kortom, zorgorganisaties zetten duizenden diensten uit per maand en doen dat via bureaus.

Kunnen zorgorganisaties zonder bemiddelingsbureaus? Zeggen dat een zorgorganisatie ook best zonder een bureau moet kunnen werken is zeggen dat een zorgorganisatie zelf een netwerk aan flexkrachten onderhoudt dat duizenden diensten per maand op kan vullen. Is dat mogelijk? Hoe heeft een gemiddelde zorgorganisatie de coördinatie van flex geregeld?

De coördinatie van flex in een zorgorganisatie

'Flex' binnen een zorgorganisatie is over het algemeen gecentraliseerd over meerdere afdelingen, regio's en/of locaties heen. Een 'flex bureau' coördineert voor de gehele organisatie zowel de beschikbaarheid van de eigen interne flexpool als de inzet van externe flex (PNIL). Op zo'n flexbureau zitten medewerkers van de zorgorganisatie die de hele dag worden bestookt met de openstaande diensten vanuit de afdelingen, locaties, regio's. Op die afdelingen, locaties, regio's zitten planners het rooster te plannen voor de medewerkers in de teams. Hier vallen gaten door verzuim, vakantie, tekorten, etc. Deze dynamiek eindigt in de mailbox van het flexbureau van de organisatie die probeert tegemoet te komen aan de openstaande diensten van de lokale planners.

Wanneer wordt de intermediair gebeld?

Zodra de eigen flexpool niet kan leveren, worden intermediairs, zoals bemiddelaars, uitzendbureaus of detacheringsbureaus gebeld. Vervolgens worden er openstaande diensten aan medewerkers van de intermediair voorgelegd. Dit gaat soms met honderden diensten tegelijk. De medewerker van de intermediair heeft inzage in een actueel bestand van zzp'ers, uitzendkrachten en gedetacheerden. Die hebben hun actuele beschikbaarheid opgegeven. Vervolgens wordt er gezocht naar een oplossing voor de openstaande dienst.

Kunnen zorgorganisaties zonder bemiddelingsbureaus zzp zorg? Zeggen dat een zorgorganisatie ook best zonder een bureau moet kunnen werken is zeggen dat het flexbureau van de organisatie niet één contactpersoon heeft voor het checken van een groep beschikbare externe flex, maar dat iedere flexkracht afzonderlijk bereikt kan worden, gecontracteerd kan worden en dat de beschikbaarheid hiervan actueel wordt gehouden.

De vergewisplicht op flexkrachten

Ook bij externe zorgmedewerkers is de vergewisplicht van toepassing. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd: "Bent u van plan een zorgverlener in dienst te nemen of in te huren? Dan moet u controleren of de sollicitant geschikt is om zorg te verlenen. Dit heet de vergewisplicht. U moet zich ervan vergewissen of een nieuwe medewerker écht wel geschikt is. Bijvoorbeeld eerlijk is over arbeidsverleden en diploma’s." Bij het inschrijven van een zorgmedewerker, moet er een check gedaan worden of de zorgmedewerker wel is wie hij/zij zegt dat hij is.

In de praktijk vervullen intermediairs, zoals bemiddelaars, uitzendbureaus of detacheringsbureaus de vergewisplicht voor zorgorganisaties. Zeggen dat een zorgorganisatie ook best zonder een bureau moet kunnen werken is zeggen dat de organisatie de vergewisplicht bij iedere individuele flexkracht vervult. 

Kunnen zorgorganisaties zonder bemiddelingsbureaus?

Flexbureaus van zorgorganisaties zijn in de praktijk bij de coördinatie, contractering, de check op beschikbaarheid en het borgen van de kwaliteit van flexibele inzet (PNIL) afhankelijk (geworden) van intermediairs. Het betreft namelijk vaak duizenden diensten per maand en dus vele, vele flexkrachten. Intermediairs coördineren aan hun kant de flexibele inzet en de check van hun medewerkers richting de opdrachtgever. Dat deel van de opdracht ligt dus nu niet bij de opdrachtgever, maar bij de intermediair. Op deze onderwerpen zit de inzet van de intermediair en die inzet kost geld.

Als je stelt dat de zorg ook wel zonder intermediairs kan, dan zeg je dat de opdracht van de coördinatie, de contractering, de check op beschikbaarheid en de vergewisplicht van PNIL bij de zorgorganisatie zelf kan liggen. Die rol hebben ze nu niet en zal naar verwachting meer kosten met zich meebrengen. Je slaat ook over dat de onboarding van flex en de coördinatie van flex een vak op zich is waar juist de intermediair misschien wel beter in is, dan een zorgorganisatie. Dan hebben we het nog gehad niet over hoe om te gaan met individuele tarieven en de facturatiestroom die hiermee gepaard gaat.

Samengevat

• Het is niet vreemd dat bemiddelaars als paddestoelen uit de grond komen. De flexbureau's van organisaties vragen om coördinatie van PNIL;
• Er wordt daadwerkelijke inzet gepleegd binnen die intermediairs. Om zorgorganisaties te ontlasten. Flexbureau's van zorgorganisaties zijn daar vaak blij mee;
• Wijs niet naar de zzp'er in de zorg als schuldige, of naar het bureau dat een rol vervuld. Begin bij goed werkgeverschap van je eigen medewerkers.