Onderzoek: werkgevers stimuleren flexwerk

Werkgevers in de zorg geven met regelmaat aan dat het vaste dienstverband het uitgangspunt zou moeten zijn. Onderzoek onder jonge zorgprofessionals laat zien dat werkgevers in de zorg juist flexibel werken stimuleren. Dit wordt veroorzaakt door verkeerde prikkels in loondienst in combinatie met te weinig contracturen.

Onderzoek onder zorgprofessionals tot 25 jaar

Hoe behoud je jonge zorgmedewerkers voor de zorg? Onderzoeker Daniëlle Kroon heeft hier nader onderzoek naar gedaan. De resultaten van dit onderzoek leverde onder meer bekende beelden op over een gebrek aan leiderschap en teveel hiërarchie. Daarnaast leidt een te klein contract tot het nemen van een bijbaantje naast het dienstverband. Dit kan bijvoorbeeld werk in een andere sector zijn, of door het combineren van loondienst en zzp in de zorg. Jonge professionals willen wel meer contracturen, maar krijgen deze simpelweg niet. Verrassende uitkomst van het onderzoek is dat het in de Randstad lonender is om structureel extra dagen te werken binnen de eigen organisatie, dan een groot contract aan te nemen. Hieronder vind je de uitkomsten van het onderzoek via een podcast aflevering van de Rotterdamse Zorg.

Werkgevers stimuleren flexwerk

Het onderzoek van Kroon leverde op dat het uitreiken van een bonus bij een extra dag werk, een averechts effect heeft. Omdat er een ongelimiteerd aantal extra dagen gewerkt kan worden, schalen zorgmedewerkers hun vaste contract terug (!), om vervolgens meer geld over te houden door het werken van extra dagen. Kroon: "Als je een 36-urig contract hebt, ontvang je met dezelfde 5 dagen werken minder loon dan iemand die een klein contract heeft en structureel extra dagen werkt." Een bonus wordt wel uitgereikt bij extra diensten, maar niet bij vaste contracturen. Bij een fulltime contract is er weinig ruimte voor extra diensten, omdat er al veel wordt gevergd van de medewerker. Loyaliteit in vaste dienst wordt dus niet beloond.

Werkgevers stimuleren 'verkeerde flexibilisering'

Werkgevers stimuleren een meer flexibele wijze van werken via een bonus systeem en creëren een onwenselijke vicieuze cirkel, aldus de onderzoeker. Halverwege 2022 sprak het kabinet zich nog uit tegen 'verkeerde flexibilisering'. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) stelde destijds dat "veel verzorgenden en verpleegkundigen een aantrekkelijk loopbaanperspectief missen. Met name voor verzorgenden is de financiële honorering dermate beperkt en hebben zij vaak zulke kleine contracten dat ze vaak niet economisch zelfstandig zijn." Volgens het kabinet zou het 'verkeerde flexibilisering' zijn als zorgmedewerkers vanuit financiële drijfveren het vaste dienstverband verlaten. Het kabinet stelde destijds dat "de formerende partijen (van het vorige kabinet, red.) het WRR rapport hebben kunnen benutten ... en afspraken hebben gemaakt met zorgpartijen ... om in de zorg met minder flexwerkers te werken. Een uitdaging die het kabinet samen met werkgevers en werknemers oppakt."

Twee jaar later blijkt flexibilisering nog steeds in volle gang te zijn en ook binnen de muren van de eigen zorgorganisatie plaats te vinden.