Zorgmedewerkers uitlenen tussen organisaties niet zomaar BTW vrij

Een belangrijke oplossing van zorgorganisaties tegen de uitstroom uit dienstverband, is het onderling uitlenen van zorgmedewerkers. Dit geeft zorgmedewerkers de mogelijkheid om met meer flexibiliteit en eigen regie werk in te kunnen plannen. Het zou een alternatief moeten worden voor de stap naar zzp. Zorgorganisaties lopen daarbij wel tegen een BTW probleem op en dit maakt onderling uitlenen 21% duurder. Zorgmedewerkers uitlenen tussen organisaties is namelijk niet zomaar BTW vrij.

Regionale flexpool als oplossing tegen zzp

Op diverse plaatsen in het land ontstaan flexpools van zorgmedewerkers die voor meerdere organisaties werkzaam zijn. Zo schreven we al eerder over de regionale flexpool Workflow van werkgeverskoepel de Rotterdamse Zorg. Zorgorganisaties worden gestimuleerd om zo'n regionaal samenwerkingsverband te starten. Zo schreef de 'Taskforce Ondersteuning optimale inzet zorgprofessionals' in haar eindadvies dat een flexibele schil van medewerkers "één van de maatregelen tegen de groei van het aantal zzp'ers" zou zijn. Een regionale flexpool aan zorgmedewerkers wordt gezien als een oplossing tegen de uitstroom.

Minder afhankelijkheid door eigen flexibele schil

Het kabinet is op zoek naar manieren om de afhankelijkheid van bemiddelingsbureaus af te doen nemen. De organisatie van een regionale flexpool is dan een logische stap, zo stelt deze quote uit de Kamerbrief met kabinetsreactie op rapport ‘Kiezen voor houdbare zorg’ - 'De bewindspersonen van VWS verkennen daarom welke afspraken of maatregelen nodig zijn om de afhankelijkheid in de zorg van bemiddelingsbureaus te verminderen en zorginstellingen hun eigen flexibele schil te laten optimaliseren. Dit kan bijvoorbeeld in samenwerking met andere zorgorganisaties in de regio. Het Kabinet heeft de wens de benodigde afspraken en maatregelen uit te werken als onderdeel van het programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg (TAZ).'

Tijdelijke uitleen zorgmedewerkers is BTW belast

Op het moment dat de ene zorgorganisatie gebruik maakt van de zorgmedewerkers van een andere zorgorganisatie, dan heet dit het 'ter beschikking stellen van personeel'. Op zo'n moment stelt de ene werkgever een zorgmedewerker 'ter beschikking' aan een andere werkgever, waarbij die medewerker onder leiding of toezicht van die andere werkgever werkzaam is. In principe is het uitlenen van medewerkers altijd BTW belast. De hoop van werkgevers in de zorg was dat zij een vrijstelling op de BTW zouden kunnen krijgen. Daarmee zouden regionale samenwerkingsverbanden over en weer medewerkers kunnen uitlenen, zonder 21% BTW. Het Ministerie van Financiën heeft halverwege de maand juli echter dit bericht over 'ter beschikking stellen van personeel' gepubliceerd in de Staatscourant. Het tijdelijk uitlenen van zorgmedewerkers is BTW belast.

Strikte voorwaarden voor BTW vrij uitlenen

In principe is het uitlenen van zorgmedewerkers van de ene zorgorganisatie aan de andere, altijd BTW belast. Het is mogelijk om onder de BTW plicht uit te komen bij onderlinge uitwisseling, maar dit moet wel voldoen aan een aantal strenge voorwaarden.

• De zorgmedewerker moet structureel uitgeleend worden aan een zorgorganisatie, dit mogen geen wisselende periodes zijn. Dit levert een probleem op, omdat juist het flexibel uitwisselen over diverse werkgevers heen het doel van een regionale flexpool is;
• Tijdelijke contracten zijn niet geschikt om BTW-vrij medewerkers mee uit te wisselen. Er moet gewerkt worden met een contract voor onbepaalde tijd met de eigen werkgever. Dit is lastig in de praktijk, omdat tijdelijke contracten in de zorg vaak voorkomen;
• Een pool van verschillende zorgmedewerkers die afwisselend aan het werk is voor een zorgorganisatie, is niet vrijgesteld van BTW. De samenwerking mag niet met wisselend personeel ingevuld worden. Dit is problematisch omdat er vaak met ad-hoc diensten wordt gewerkt in de zorg;
• De zorgorganisatie die de medewerker 'inleent' wordt verantwoordelijk gehouden voor de financiële gevolgen. Als je een zorgmedewerker inhuurt als zorgorganisatie, dan draag je ook in alle opzichten de verantwoordelijkheid over die zorgmedewerker. Dit is risicovol;
• Zorgorganisaties mogen elkaar een opslag van maximaal 5% in rekening brengen. Dit is een heel krappe vergoeding voor de totale back-office, de planning en organisatie van de regionale flexpool;

Zorgmedewerkers uitlenen brengt forse kosten met zich mee

Zorgmedewerkers uitlenen tussen organisaties is volgens de bewindvoerders een logische oplossingsrichting op de drang naar flexibilisering van zorgmedewerkers. Er zitten echter ook nadelen aan verbonden. Zorgmedewerkers in een regio onderling uitwisselen, brengt forse kosten en risico's met zich mee. Aangezien de zorgsector in principe BTW vrij werkt, komt de BTW last van 21% hard binnen bij zorgorganisatie die medewerkers 'inlenen'. Zorgorganisaties kunnen deze BTW namelijk niet terugvorderen. Zorgmedewerkers uitlenen tussen organisaties kan niet zomaar BTW vrij. Welke gevolgen dit heeft voor de voornemens van regionale flexpools moet nog duidelijk worden.