Een gezonde werk-privé balans is geen cherry picking, maar noodzaak

Om het werk in de zorg vol te kunnen houden, is een gezonde werk-privé balans van groot belang. Cijfers over uitstroom laten zien dat zorgmedewerkers in vaste dienst deze balans niet (meer) vinden. De groep zorgmedewerkers die het wel volhoudt, werkt als uitzendkracht, gedetacheerde of zzp'er. Zij dwingen door hun werkvorm een gezonde werk-privé balans af. Om vervolgens het verwijt te krijgen aan 'cherry picking' te doen ten koste van collega's in vaste dienst. Een gezonde werk-privé balans is geen cherry picking, maar noodzaak. Voor alle zorgmedewerkers.

Gezonde werk-privé balans is al jaren zoek

Voor zorgmedewerkers in vaste dienst is de werk-privé balans al jaren zoek. Alhoewel het rooster vooraf wordt bepaald, worden er tussentijds voortdurende aanpassingen gedaan in de planning. Waarom vaste zorgmedewerkers alsnog de vervelende diensten werken is logisch, als je de praktijk kent. Werkgevers krijgen het niet voor elkaar om een stabiele, voorspelbare en duurzame planning aan te bieden aan hun eigen medewerkers. Dit is niet iets van de laatste jaren, maar speelt inmiddels decennia. De onrust die dit met zich meebrengt zorgt ervoor dat vaste medewerkers gedurende zeven dagen in de week worden geconfronteerd met onzekere omstandigheden, vaak gepresenteerd via een groepsapp op de smartphone. Zij worden door slechte planning gehinderd bij hun privé activiteiten, of in hun rol als ouder of mantelzorger. Deze onrust is ziekmakend en heeft verregaande gevolgen. Een ongezonde werk-privé balans draagt bij aan uitstroom. Deze week bleek -wederom- dat tienduizenden zorgmedewerkers iedere maand de zorg vroegtijdig verlaten. Zo'n 6 % kiest voor zzp-schap, de overige 94% gaat aan de slag in een andere sector.

Flex en zzp veroorzaakt ongezonde werk-privé balans?

Dat flex en zzp een symptoom zijn van jarenlang slecht werkgeverschap, is een te confronterende conclusie voor het bestuur in de zorg. Om te ontsnappen aan de eigen verantwoordelijkheid als werkgever, is er een repertoire ontwikkeld om te kunnen wijzen naar flex en zzp. Zo viel er deze week te lezen bij antwoorden op Kamervragen dat demissionair minister Helder een vicieuze cirkel ziet. "De toename van het aantal zzp’ers in de zorg maakt dat de druk op huidig personeel in loondienst toeneemt. Voor hen wordt het steeds lastiger om een goede balans te behouden tussen werk en privé..". De verstoorde werk-privé balans wordt dus veroorzaakt door flex en zzp in de ogen van het zorgbestuur. Vakbond FNV richtte zich bij de CAO onderhandelingen dit jaar liever op het belemmeren van flex en zzp, dan het afdwingen van goede omstandigheden voor vaste medewerkers. Door vast boven zzp te plaatsen in de rangorde van de planning, zou er een einde komen aan 'cherry picking' door externe inhuur. De praktijk laat echter zien dat het probleem niet zit bij de 'eerste voorkeur' van de planning.

Een gezonde werk-privé balans is geen cherry picking

Iedere zorgmedewerker verdient een gezonde werk-privé balans. Een gezonde werk-privé balans is noodzakelijk om het werk in de zorg vol te houden. Wil je op dit moment een gezonde werk-privé balans, ga dan aan de slag als uitzendkracht, gedetacheerde of zzp. Via zo'n werkvorm kun je een stabiele, voorspelbare en duurzame planning maken die past bij jouw persoonlijke omstandigheden. Het vaste dienstverband biedt de mogelijkheid voor een gezonde werk-privé balans op dit moment nog niet. Dit valt te merken aan de 42.000 zorgmedewerkers die de zorgsector iedere maand vroegtijdig verlaten. Eenmaal werkzaam als flex of zzp moet je wel voorbereid zijn op verwijten die niet kloppen. Het feit dat jij in regie bent van jouw eigen werk-privé balans wordt namelijk afgedaan als 'cherry picking' en 'belastend' voor jouw collega's in vaste dienst. Ook al werken flex en zzp alle diensten, alle dagen; men zal nog steeds beweren dat jij alleen de 'leuke diensten' werkt. Een gezonde werk-privé balans brengt dus verwijten met zich mee, maar volgens zzp'ers zelf is dit een prijs die ze bereid zijn te betalen. Zij zien zichzelf als onderdeel van de oplossing en niet de veroorzaker van een probleem.