Onderzoek: zzp'ers in de zorg werken alle diensten alle dagen

Onderzoek naar de inzet van duizenden zzp'ers in de zorg laat zien dat zij alle diensten, alle dagen werken gedurende de week. Het breed gedragen beeld dat zzp'ers in de zorg alleen de 'leuke dagen' werken tijdens kantooruren blijkt fictie. 

Onderzoek naar de inzet van zzp'ers

We hebben een aantal grotere intermediairs in de zorg gevraagd om cijfers aan te leveren over de inzet van aangesloten zzp'ers. We hebben deze gegevens geanalyseerd en kregen daarmee een beeld via de tienduizenden opdrachten van enkele duizenden zzp'ers in de zorg.

• 52% van de inzet gaat naar dag- en avonddiensten op maandag tot vrijdag van 7.00 - 23.00;
• 16% van de inzet gaat naar nachtdiensten op maandag tot vrijdag van 23.00 - 7.00;
• 32% van de inzet gaat naar dag-, avond- en nachtdiensten tijdens het weekend.

Samengevat zijn de resultaten van ons onderzoek: zzp'ers in de zorg werken alle diensten alle dagen. Als we de percentages afzetten tegen de 168 uur beschikbare uren per week, dan is de inzet gemiddeld genomen evenredig verdeeld over de week heen. Zzp'ers in de zorg zetten zich dus níet boven- of ondergemiddeld in tijdens bepaalde delen van de week. Zij doen als groep precies wat je zou verwachten bij volledig onregelmatig werk.

"Zzp'ers in de zorg doen alleen de leuke diensten!"

Al jaren proberen zorgverzekeraars, vakbonden, adviesorganen en het ministerie van VWS het publiek uit te leggen dat zzp'ers niet solidair zijn met collega's in loondienst. Het veelgehoorde argument moet nieuwe maatregelen rondom zzp'ers legitimeren. Een greep uit de reeks aan verwijten van het afgelopen jaar:

• Zorgverzekeraars riepen op tot een stop op zzp'ers in de zorg omdat zij 'minder deelname hebben aan avond-, nacht- en weekenddiensten';
• Vakbond CNV lanceerde een campagne met een karikatuur dat suggereert dat zzp'ers niet in het weekend willen werken;
• Een Taskforce 'Optimale inzet zorgprofessionals' stelde dat 'zzp'ers problemen veroorzaken bij het rooster voor onregelmatige diensten';
• Het Integraal Zorgakkoord van het ministerie VWS stelt dat er maatregelen moeten komen om zzp'ers te dwingen tot onregelmatig werken.

Al deze partijen zitten er naast. Nee, de zzp'er kiest helemaal niet voor een andere werkweek dan zorgmedewerkers in vaste dienst. De behoeften van zorgprofessionals zijn namelijk universeel. Dit blijkt nu ook uit harde data. Toch maken veel organisaties zonder enige onderbouwing voortdurend verwijten aan het adres van zzp'ers en nemen elkaars argumenten over. Zzp'ers in de zorg vinden het kwalijk dat deze verwijten worden gerecycled en vervolgens leiden tot beleid. Terwijl de groep zelf al jaren weet dat deze verwijten niet waar zijn. Aan hen zelf wordt echter niets gevraagd.

Slecht roosterbeleid is niet hetzelfde als onwelwillende zzp'ers

Hoe is het mogelijk dat belangrijke partijen die beleid bepalen en uitvoeren, er zo naast kunnen zitten? Vaste medewerkers klagen toch echt steen en been over het rooster. Dat is waar en terecht. Dat de zzp'er hier verantwoordelijk voor is, is níet waar.

Als je de praktijk kent dan merk je hoe slecht het proces van roosteren in organisaties verloopt. Je moet dan wel daadwerkelijk gaan kijken in die zorgteams. Uit de spreekwoordelijke 'ivoren toren' en de werkvloer op. Meelopen. Open vragen stellen. De klantreis van de vaste medewerker volgen. Voor vaste zorgmedewerkers is de verhouding tussen werk en privé compleet verstoord geraakt door slecht roosteren. Problemen met het rooster ontstaan door slechte strategische personeelsplanning en onhandig ad-hoc plannen. Het past bij het beeld dat werkgevers hun eigen uitstroom veroorzaken. Of werkgevers wel goed werkgever kunnen zijn in tijden van krapte van personeel en financiering is een ander vraagstuk. Maar stop met het beschuldigen van een grote groep zorgmedewerkers die een bijdrage levert.