Jaarverantwoording zorg niet van toepassing op zzp'ers in de zorg

Een nieuw artikel in de Wet marktordening gezondheidszorg (artikel 40b Wmg), stelt dat zorgaanbieders zich jaarlijks moeten verantwoorden. Omdat zzp'ers in de zorg sinds 1 januari 2022 als zorgaanbieder worden gezien, lijkt dit ook voor hen te gelden. Toch zijn zzp'ers uitgezonderd van de jaarverantwoording. Het blijkt dat de jaarverantwoording zorg niet van toepassing is op zzp'ers in de zorg.

Samengevat

• De Wtza en de aanpassingswet Wtza (Wtza) zijn op 1-1-2022 ingegaan;
• Deze brengen de Wet Kwaliteit, Klachten en Geschillen in de Zorg (Wkkgz) opnieuw onder de aandacht;
• Eén van de toevoegingen via de aWtza is artikel 40b Wmg;
• Deze stelde dat álle zorgaanbieders zich jaarlijks moesten verantwoorden d.m.v. openbare jaarverantwoording;
• Via een aanpassing in de wet in een laatste fase is de zzp'er in de zorg toch uitgezonderd van jaarverantwoording.

Wat is de jaarverantwoording zorg?

De jaarverantwoording zorg is een jaarlijks moment waarbij zorgaanbieders laten zien hoe zij publiek geld besteden. Daarnaast moeten zij inzichtelijk maken hoe zij de zorgverlening hebben georganiseerd. De samenleving heeft toegang tot deze documenten, omdat de samenleving deze organisaties betaalt. De jaarverantwoording zorg gaat dus over de maatschappelijke verantwoording van zorgaanbieders over de besteding van collectieve middelen.

Wat gebeurt er met de gegevens van jaarverantwoording zorg?

Toezichthouders kunnen gebruik maken van de gegevens van jaarverantwoording zorg. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en Inspectie gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) kunnen risico's in kaart brengen op basis van de aangeleverde gegevens. Aangezien de Inspectie via de Wtza alle zorgaanbieders in beeld heeft door de meldplicht, krijgen zij via de jaarverantwoording straks ook van die zorgaanbieders gegevens binnen. Daarnaast zijn de gegevens openbaar inzichtelijk, dus te gebruiken door opdrachtgevers, naasten, onderzoekers of journalisten.

Hoe zat de jaarverantwoording voor de Wtza?

Voordat de Wtza van kracht werd, vielen zorgaanbieders die onder de Wtzi vielen onder de jaarverantwoording plicht. Je kon een Wtzi toelating krijgen bij twee of meer zorgverleners die samen in een georganiseerd verband zaten. Als VOF, coöperatie of stichting kon je bijvoorbeeld een Wtzi toelating krijgen. Daarmee werd je ook plichtig voor de jaarverantwoording zorg. ZZP'ers in de zorg konden geen Wtzi toelating krijgen, omdat ze als solist werken. Om die reden waren ze uitgezonderd van de jaarverantwoording zorg.

Hoe zit de jaarverantwoording sinds de Wtza?

Kamerbrief - In 2020 heeft zowel de Tweede als Eerste Kamer bij de behandeling van de wetsvoorstellen Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) en de bijbehorende Aanpassingswet (AWtza) unaniem ingestemd met een openbare jaarverantwoordingsplicht voor in beginsel alle zorgaanbieders in de Wet marktordening gezondheidszorg (WMG).

Sinds de Wtza zijn ook zzp'ers zorgaanbieder. Via de aWtza is artikel 40b van de Wet marktordening gezondheidszorg van kracht geworden. Omdat alle zzp'ers in de zorg als zorgaanbieder gezien worden, zouden ook zzp'ers in de zorg mee gaan in deze verplichting.

Staatskrant: "Zowel hoofdaannemers als onderaannemers moeten in beginsel aan de verplichtingen van de artikelen 40a en 40b voldoen."

Lees ook: Nieuwe wet maakt van iedere zzper in de zorg een zorgaanbieder

Wie moet zich verantwoorden?

Vorig jaar was er veel te doen over de verantwoording voor kleine zorgaanbieders. De zogenaamde 'eerstelijnscoalitie van 12 eerstelijnspartijen', hebben met succes bezwaar aangetekend tegen de verantwoordingplicht. De verantwoordingsplicht zelf is vereenvoudigd. Daarnaast is de groep van zorgaanbieders die aan de verantwoording moest voldoen opnieuw tegen het licht gehouden. Er zijn een aantal uitzonderingen gekomen.

De Wtza en de jaarverantwoording zorg

Juli 2021 is uiteindelijk de werking van artikel 40b Wmg beperkt. Dit besluit vind je hier. Het komt erop neer dat als je in je eentje als natuurlijk persoon zorg verleent, dus solistisch werkende zorgverlener met eigen cliënten of als onderaannemer voor een organisatie, je uitgezonderd bent van de jaarverantwoording zorg. Zo lang je als natuurlijk persoon (zzp'er) niemand anders voor je hebt werken, heb je geen verantwoordingsplicht.

Heb je een zzp'er voor jezelf werken, of heb je een werknemer? Dan val je wel onder de plicht voor jaarverantwoording. Heb je een eigen BV? Dan werk je vanuit een rechtspersoon en niet vanuit jouw natuurlijk persoon (eenmanszaak). Met een BV ben je wel plichtig voor de jaarverantwoording zorg. Een huisartsenpraktijk met enkele medewerkers valt dus wel onder de jaarverantwoording zorg. De zzp'er in de zorg die met een eenmanszaak eigen PGB cliënten heeft niet. Werk je samen in een maatschap of bijvoorbeeld coöperatie? Dan is die maatschap of coöperatie zelf wel weer plichtig voor de jaarverantwoording.

Mocht de Nza toch informatie op willen vragen bij jou als zorgaanbieder, dan houdt zij die mogelijkheid voor verder onderzoek.