De Belastingdienst blijkt gedwongen opdrachtgever: 'huurt schijnzelfstandigen in'

Ook de Belastingdienst blijkt een gedwongen opdrachtgever. Zij huurt volgens de Rekenkamer schijnzelfstandigen in, omdat medewerkers zich niet meer in loondienst laten vangen. Hiermee overtreedt de Belastingdienst zelf de wet DBA; de wet waar zij juist toezicht op zouden moeten houden.

Belastingdienst blijkt gedwongen opdrachtgever

We schreven al eerder dat krapte op de arbeidsmarkt werkgevers de regie ontnam en deze gaf aan werkenden. Dit blijkt ook te gelden voor de Belastingdienst, die volgens de Rekenkamer "als werkgever moeite heeft om de Wet DBA correct toe te passen". De Belastingdienst huurt schijnzelfstandigen in via een tussenpartij. Volgens de eigen regels blijken deze medewerkers schijnzelfstandig. Daarmee overtreedt de Belastingdienst de eigen regels bij de inhuur van zzp'ers. Het departement heeft er bewust voor gekozen om deze zzp'ers in te huren en heeft een uitzonderingsprocedure gecreëerd. "Als het ... inhuren van mensen als zelfstandige ... bijna normale praktijk wordt op de arbeidsmarkt, komen goedwillende werkgevers ... onder druk te staan om hieraan mee te doen.

Veel professionals willen geen dienstverband meer

Al jaren staat de kwaliteit van loondienst ter discussie en ondanks dat is het vaste dienstverband volgens minister van Gennip 'de norm'. Het probleem is dat deze ‘baandwang’ niet meer te handhaven is als je naar het gedrag van werkenden kijkt. "De gewenste specialisten in dienst nemen is volgens het Ministerie van Financiën geen optie, omdat het voor deze werkenden (financieel) onaantrekkelijk is om werknemer te zijn. Hoewel het een uitzonderingsprocedure heet, paste de Belastingdienst de procedure in 2022 ruim 300 keer toe. Ook bij Toeslagen gaat het om zo’n 300 gevallen.

Geloofwaardigheid van Belastingdienst onder druk

Al jaren wordt er naar de Belastingdienst gewezen om uit de arbeidsmarkt impasse te komen. In het stappenplan van Gennip: van schijnzelfstandig naar gedwongen dienstverband, moet de Belastingdienst vanaf 2025 gaan handhaven. Dat wordt niet heel geloofwaardig als ook de Belastingdienst gedwongen opdrachtgever blijkt te zijn. Het kan negatieve gevolgen hebben voor de werkzaamheden van belasting­ inspecteurs en de geloofwaardigheid van de Belastingdienst als de leiding van de Belastingdienst bij de eigen organisatie honderden uitzonderingssituaties goedkeurt." 

Komt er een uitzonderingsprocedure voor zzp in de zorg?

Onder druk van arbeidsmarkt krapte heeft de Belastingdienst gekeken naar hoe zij zzp'ers wél in kan huren. Voor de zorgsector zou hetzelfde een goed plan zijn. Een koepel van werkgevers in de zorg wil graag een landelijk kader voor de inzet van zorg zzp'ers. Zo'n uitzonderingsprocedure zou een hoop zzp'ers en hun opdrachtgevers duidelijkheid geven. Als zelfs de Belastingdienst het kan, dan zou het voor de zorg toch ook mogelijk moeten zijn?