Gestegen zorgkosten: de aandacht verschuift van zzp'er naar bemiddelaar

In de zoektocht naar 'wie het gedaan heeft' dat de uitgaven aan de zorg steeds verder stijgen, zien we een verschuiving plaatsvinden. Nu onderzoek laat zien dat de zzp'er ongeveer evenveel kost als een zorgmedewerker in loondienst, is dat argument niet meer geloofwaardig. In de verklaring van gestegen zorgkosten verschuift de aandacht van zzp'er naar bemiddelaar.

Wie maakt de zorg duurder?

ABN-AMRO bevestigde onlangs dat de gestegen uitgaven aan Personeel Niet In Loondienst (PNIL) niet te wijten is aan de vergoeding voor zzp'ers. Adviesbureau Berenschot stelde namelijk dat zzp'ers nauwelijks duurder en vaak voordeliger zijn dan vaste medewerkers. Toch stijgen de kosten aan PNIL bovengemiddeld. Volgens de onderzoekers van ABN-AMRO moet de kostenstijging van extern personeel verklaard worden via "de complexe mix van inzet van personeel, duurdere nacht- en weekenduren en vergoedingen aan zzp-bemiddelaars." Op dit moment zijn er (nog) geen onderzoeksgegevens beschikbaar over de verhouding tussen bemiddelingskosten en de uitgaven aan externe medewerkers.

Hoe vaak maakt de zzp'er gebruik van een bemiddelaar?

Onlangs zijn de resultaten een grote CBS enquête onder zzp'ers in de zorg gepubliceerd. Slechts 13% van de respondenten werkt zuiver via een bemiddelaar bij opdrachtgevers. Zo'n 15% geeft aan een combinatie te maken van rechtstreeks werken voor een opdrachtgever en bemiddeling. Zo'n 67% van de ondervraagde zzp'ers geeft aan rechtstreeks voor een opdrachtgever te werken. Daarmee komt de vraag omhoog of de bemiddelingsmarkt over de hele zorg bekeken wel zo'n grote markt is als soms wordt gedacht. Deze verhoudingen zijn niet in kaart gebracht.

Werkgevers gaan zelf bemiddelen

Het beeld vanuit werkgevers is dat bemiddeling veel goedkoper kan. Volgens zorgorganisaties in de regio Zuidoost-Brabant 'zitten zzp'ers niet op bemiddelaars te wachten en ze vinden het fijn dat het zorggeld in de zorg blijft'. In die provincie gaan bemiddelende zorgorganisaties de concurrentiestrijd aan met intermediairs. De samenwerkende zorgorganisaties geven aan dat zij 'eerlijk verbinden in de zorg' door te bemiddelen tegen kostprijs. De zzp'er zelf betaalt niets. De bedrijfsvoering van FAIR wordt gefinancierd vanuit de coöperatie aan zorginstellingen. De boodschap is dat deze wijze van bemiddeling "geen zorggeld kost en er geen geld meer verloren gaat aan commerciële bemiddelingspartijen".

Hoeveel goedkoper kan het?

Het heersende beeld over bemiddelaars is dat zij veel winst maken en lage kosten hebben. Het zou dus allemaal veel goedkoper kunnen, aldus werkgevers. Dit beeld wordt bevestigd door stukken vanuit FAIR zelf. In de business case van FAIR die hier te vinden is, valt te lezen dat de werkgevers verwachten dat bemiddeling via de coöperatie € 1,7 miljoen bruto winst op zal gaan leveren op een omzet van € 2,1 miljoen. Het eigen servicebureau voor bemiddeling en administratie moet maar liefst 80% goedkoper werken dan bemiddelaars dat kunnen, zo komt naar voren uit de begroting. Met nog geen 4 fte aan uitvoerende kantoormedewerkers, moet de totale zzp bemiddeling voor de regio Brabant vormgegeven kunnen worden, aldus de werkgevers. Duidelijk is dat in de beleving van werkgevers er veel geld onnodig verloren gaat aan bemiddelingsbureaus. We blijven de resultaten van FAIR en andere initiatieven volgen.