Wat is veiligheid in de zorg en hoe bewaak je dat?

Veiligheid in de zorg staat hoog op de agenda van de Nederlandse gezondheidszorg. De cliënt moet veilig zijn, vindt ook de Inspectie. Nu de beschikbaarheid van zorg krimpt, is alert zijn op onveilige situaties urgenter dan ooit. En daarbij gaat het niet alleen over de veiligheid van cliënten, maar ook van jezelf. Investeer in jouw aanpak voor veilige zorg als startende zzp'er.

Wat is veiligheid in de zorg eigenlijk? 

Er is geen vaste definitie voor veiligheid in de zorg. In een ziekenhuis zijn de uitingsvormen van (on)veiligheid anders dan in de zorg thuis of in een verpleeghuis. Meestal gaat het over het vermijden van gezondheidsrisico's, het melden van incidenten en het leren van fouten. Maar er is meer als het om veiligheid in de zorg gaat. Huiselijk geweld, agressie tegen zorgverleners en (on)veilige zorgrelaties zijn ook aspecten waar je rekening mee moet houden. Goede samenwerking met de client, vergroot ook een gevoel van veiligheid bij de cliënt en bij jezelf. Als zzp'er in de zorg ben je verantwoordelijkheid om vanuit jouw visie op veiligheid zorg te verlenen, alert te zijn op onveilige situaties en te leren en verbeteren.

Ontwikkel je eigen aanpak voor veiligheid in de zorg

Als je net begonnen bent als zzp'er, ontwikkel je een eigen aanpak voor veilige zorg. Dat doe je door te benoemen wat de doelen voor veilige zorg zijn, welke risico's jouw cliënten lopen en welke hulpmiddelen je nodig hebt. In loondienst kreeg je informatie, checklists en stappenplannen aangereikt, maar nu sta je zelf aan het roer. Nu kun jij zelf een selectie maken van middelen die je prettig én nuttig vindt om te gebruiken. Daarmee houd je de veiligheid voor cliënten en jezelf in stand of kun je het verbeteren. Met de focus op veiligheid en enkele terugkerende activiteiten bouw je een eigen aanpak op. 

Verdiep je in aspecten van veiligheid en verzamel hulpmiddelen 

Als je als zzp'er in de gehandicaptenzorg opdrachten doet, vind je op het Kennisplein gehandicaptensector informatie en hulpmiddelen voor veilige zorg voor cliënten. Maar bijvoorbeeld ook hoe je risico 's voor je eigen gezondheid kunt vermijden als je veel nachtdiensten draait. Doe je opdrachten in de wijk of in de verpleeghuiszorg, dan is Kennisplein Zorg voor Beter een goede vindplaats voor informatie en hulpmiddelen. Op die website is het trefwoord 'veilige zorg' goed voor maar liefst 128 resultaten. Bij de beroepsvereniging voor professionals in sociaal werk vind je als zzp'er in het sociale domein geschikte informatie. Voor iedere beroepsgroep is er een website met passende informatie beschikbaar.

Onderzoek in een gesprek met cliënten de mate van (on)veiligheid

Neem de tijd voor een gesprek met cliënten. Onderzoek samen wat er speelt, als je ziet dat iemand ongerust is. Gebruik daar een checklist bij, als dat handig is. Die kun je vrijwel altijd gratis downloaden. Om gezondheidsrisico's in beeld te brengen, is bijvoorbeeld deze korte checklist heel handig als je thuis zorg geeft of een opdracht hebt in een zorginstelling. Met een checklist kom je samen met cliënten makkelijk tot inzichten, die de basis kunnen vormen voor vervolgstappen.

Praat met collega's als je twijfelt over de veiligheid van een cliënt of die van jouzelf

Soms kom je er in je eentje niet uit zoek dan een collega op. Om over een lastige situatie heen te kunnen kijken, heb je soms hulp, tijd en aandacht nodig. Je kunt een collega zzp'er vragen om met je mee te kijken en vragen te stellen. Als je dat doet, krijg je meer grip op de situatie en is het makkelijker om te doen wat nodig is.

Gebruik je kwaliteitssysteem om te registreren en te rapporteren

Om de veiligheid en kwaliteit van jouw zorg te bewaken, heb je als zzp 'er een eigen kwaliteitssysteem. Als er sprake is van onveilige situaties registreer en rapporteer je in het cliëntdossier. Heb je te maken met agressie of een collega die onveilig handelt, rapporteer dan wat er gebeurde en wat jij hebt gedaan. Daarmee kun je later terughalen wat jij hebt gedaan, als dat nodig is. Als een incident serieuze risico's met zich meebracht, ben je verplicht dat te melden bij de Inspectie. Bedenk dat jouw kwaliteitssysteem jouw praktijk op papier is. In het kwaliteitshandboek van ZZP-erindezorg.nlvind je een procedure voor incident registratie en afhandeling.

Heb je als startende zzp'er nog vragen, stel ze hier.