Welk beeld heeft de Belastingdienst van de zzp'er in de zorg?

Wat is nu eigenlijk het probleem dat de Belastingdienst heeft met de zzp in de zorg? Om daar antwoord op te kunnen geven kijken we naar een recente rechterlijke uitspraak en het proces van een belastingcontrole waar ZZP-erindezorg.nl bij betrokken is. Welk beeld heeft de Belastingdienst van de zzp'er in de zorg?

De zzp'er moet zich houden aan protocollen en huisregels

De Belastingdienst heeft het beeld dat de zzp in de zorg geen eigen regie heeft over het werk. Protocollen en huisregels van de organisatie zelf, zouden bepalend zijn voor het werk van de zzp'er. Niet de zzp'er zelf, maar de organisatie bepaalt hoe de zelfstandige werkt. Bij een recente uitspraak van de rechter over een zzp'er in de zorg werd dat standpunt weer herhaald: "..dat betekent dat de zorgorganisatie op zowel vakinhoudelijk als organisatorisch gebied instructies kan geven, die de zzp'er zou moeten opvolgen." Ook bij een belastingcontrole lezen we dat "de zzp'er zich dient te houden aan de protocollen en huisregels die binnen de organisatie gelden."

Instructie leidt tot 'gezag' = dienstverband

Op het moment dat een zzp'er naar het oordeel van de rechter instructie van de opdrachtgever ontvangt, is er formeel sprake van 'gezag'. Deze beoordeling zorgt ervoor dat de zzp'er niet buiten dienstverband werkt, maar schijnzelfstandig is. Daarmee raakt de zzp'er zijn of haar zelfstandigheid kwijt. In dit voorbeeld wil de zzp'er zelfstandig werken, maar lijken de activiteiten teveel op die van een werknemer. Met het beeld van 'gezag' komt vervolgens de beoordeling 'dienstbetrekking' van de Belastingdienst. De zzp'er wordt niet langer als ondernemer gezien, maar is in 'loondienst' bij de opdrachtgever.

Wat zijn de gevolgen van een 'beoordeling dienstverband'?

Op het moment dat je als zzp'er niet langer als zelfstandige wordt gezien, dan leidt dit tot een correctie op de belastingaangifte. De zzp'er dacht zelfstandig te zijn en deed de aangifte als 'Winst uit Onderneming'. De belastinginspecteur is van mening dat er sprake is van 'loon uit dienstbetrekking', omdat de zzp'er via instructies aan het werk is. De fiscale kortingen die gelden voor zzp'ers moeten vervolgens worden terugbetaald. Die kortingen gelden namelijk niet voor medewerkers in loondienst. De financiële schade kan oplopen van enkele duizenden tot tienduizenden euro's.

Ontvangt de zzp'er in de zorg in de praktijk wel gezag?

Nu terug naar de redenatie van de Belastingdienst. Volgens hen is er een leidinggevende die de zzp'er dwingt om zich te houden aan de werkwijze van de zorgorganisatie. De vraag is of dat zo is. Ontvangt de zzp'er wel gezag? Wij stellen van niet. Het beeld van de Belastingdienst komt niet overeen met de praktijk en met de huidige wetgeving rondom zzp'ers in de zorg.

• De zzp'er in de zorg is 'zorgaanbieder' onder de Wkkgz en moet aan veel meer eisen voldoen dan een medewerker in loondienst;
• Een zorgmedewerker voert het werk uit op basis van landelijke richtlijnen en protocollen. Niet die van een specifieke organisatie;
• De leidinggevende wordt juist gemist in de praktijk en geeft geen instructies aan medewerkers over wat er precies moet gebeuren;
• Volwaardig zorgondernemerschap vraagt veel investering, aanvullende kennis en praktisch ondernemerschap.

De feiten en omstandigheden van de zzp'er in de zorg liggen anders dan het beeld van de Belastingdienst. Het probleem is wel dat de Belastingdienst iedere keer vanuit het verouderde standpunt start. Vervolgens is het aan de zzp'er in de zorg om zich te verdedigen.