Nu aansluiten
Terug naar het overzicht
Inschrijven nieuwsbrief
Afschuw over flexwerkers en

Afschuw over flexwerkers en hun bureaus houdt aan. Hoe zit het echt?

flexwerken Jan 25, 2022

Een columnist van de Volkskrant nagelde bemiddelaars aan de schandpaal vorige week via deze column. De afschuw over flexwerkers en hun bureaus houdt aan. Bemiddelingsbureaus zouden peperduur zijn en miljarden kosten met zich meebrengen. Ze zouden maar liefst 250% aan kosten berekenen, zo stelt de schrijver. Besteed dat geld liever aan de instroom van nieuwe medewerkers, zo was de conclusie van de schrijver. 

Waarom is dit belangrijk?

De flexibilisering in de zorg is in volle gang. Zorgmedewerkers verlaten het dienstverband om vervolgens als uitzendkracht, gedetacheerde of zzp'er aan het werk te blijven. De gevolgen hiervan voor zorgorganisaties en vaste medewerkers zijn groot. Helaas richten veel mensen die kijken naar dit probleem zich op de symptomen, in plaats van de oorzaak. De afschuw over flexwerkers en hun bureaus is al jaren aan de gang. Het risico hierbij is dat er maatregelen komen voor de inzet van zzp'ers en bemiddelingsbureaus, terwijl zij op dit moment een belangrijke rol vervullen in de continuïteit van zorg.

Wat is de redenatie van de columnist?

De columnist van de Volkskrant spreekt zich zeer negatief uit over bemiddelingsbureaus. Wat stelt de schrijver?

  • Zorgmedewerkers maken de overstap naar flex vooral vanwege 'de leuke diensten';
  • Bemiddelingsbureaus verleiden zorgmedewerkers met allerlei marketing slogans;
  • Bureaus leggen 150% (!) bovenop het tarief van zorgmedewerkers;
  • Daarmee kosten bureaus de samenleving € 3 miljard;

Zoals je je kunt voorstellen zijn intermediairs - bemiddelingsbureaus en uitzendbureaus - niet blij met deze samenvatting. Want hoe zit de praktijk in elkaar?

Flexwerkers werken alle diensten, alle dagen

Het is niet zo dat flexwerkers in de zorg alleen de 'leuke diensten' draaien. Als die diensten zo leuk waren geweest, waren het geen gaten in het rooster. Navraag bij intermediairs levert op dat zij op alle dagen in de week tijdens alle dagdelen diensten leveren aan organisaties. 'De leuke diensten', blijken dus 'passende werktijden' te zijn. Flexwerkers hebben meer ruimte om werk en privé te combineren, omdat er beter naar hun wensen geluisterd wordt - door die bureaus. Omdat werkgevers medewerkers niet in staat stellen om werk en privé te combineren, vertrekken ze. Dit is al meer dan tien jaar bekend overigens.

Lees ook: Waarom zzp in de zorg zo aantrekkelijk is, is al ruim 10 jaar bekend

Bureaus hoeven niet te verleiden, zorgmedewerkers komen aanlopen

De instroom van flexwerkers in de zorg is gigantisch, maar dit blijft grotendeels aan het zicht onttrokken. Er wordt geen degelijk onderzoek gedaan naar drijfveren achter de migratie op de arbeidsmarkt in de zorg. Daarom doen we dit onderzoek zelf. Het is overduidelijk dat zorgmedewerkers zelf de stap naar flexwerk zetten.

In hun zoektocht om flex te gaan werken, treffen ze bureaus omdat.. zorgorganisaties graag hun administratieve lasten willen beperken. Bemiddeling- en uitzendbureaus nemen zorgorganisaties werk uit handen bij de instroom van flexkrachten in het rooster.

Lees ook: Groei van aantal zzpers in de zorg zet door. 700% stijging in 15 jaar.

Wat bureaus rekenen, hangt af van de arbeidsrelatie

Zoals gezegd luisteren bureaus naar de wensen van zorgprofessionals. Deze zorgmedewerkers hebben het voor het kiezen als het op het loon aankomt voor hun werk. Grofweg hebben zorgmedewerkers de keuze uit twee 'arbeidsrelaties'.

  • De zorgmedewerker wil verloond worden binnen dienstverband, zoals bij uitzenden of detacheren;
  • De zorgmedewerker wil 'buiten dienstverband' blijven en werkt als zzp'er.

De columnist trekt met bemiddelingsbureaus zzp zorg die '150% opslag' rekenen twee dingen samen. Dit doet zij om haar afschuw over flexwerkers en hun bureaus te onderbouwen. Ze spreekt echter over zzp'ers, maar past de berekening toe van iemand die verloond wordt.

Hoe is de kostprijs van een intermediair opgebouwd?

De zorgmedewerker kiest en het bureau volgt. Hoe komt de kostprijs van een bureau tot stand?

  • Als de zorgmedewerker als uitzendkracht of gedetacheerde wil werken, wordt deze 'arbeid ter beschikking gesteld' door het bureau. Deze activiteiten is altijd 21% BTW belast. Daarnaast wil de zorgmedewerker een netto salaris verdienen. Om te kunnen verlonen, moet de werkgever (het bureau) belastingen en premies afdragen. Daarnaast moet het bureau zelf ook nog iets verdienen, naast de inzet van bureaumedewerkers. Hierdoor komt komt de rekensom op het bruto uurloon van de medewerker, maal grofweg twee om een netto salaris uit te kunnen keren +21% BTW over het hele bedrag. Daar komt de 2,5 keer van het uurtarief vandaan en dat is gebruikelijk;
  •  Als de zorgmedewerker als zzp'er wil werken, dan is er sprake van bemiddeling. In dat geval krijgen zzp'ers vaak een rechtsreekse overeenkomst met de zorgorganisatie. Dit zorgt er vaak voor dat  dit BTW is vrijgesteld. Dat scheelt dus 21%. Daarnaast hoeft het bureau de medewerker niet te verlonen, maar alleen te bemiddelen. Zij rekenen meestal een percentage van rond de 10% bovenop het uurtarief van de zzp'er. Die bemiddeling is wel BTW belast, dus die 10% wordt daarmee 11%. Het uurtarief van de zzp'er + 11% is dan wat de zorgorganisatie betaald in dit voorbeeld.

De columnist geeft aan dat er 250% kosten worden gerekend en heeft het over de inzet van zzp'ers. Dat is een verkeerde voorstelling van zaken.

Wil je begrijpen hoe flexwerk in de zorg werkt? Volg dan ons 'flexwerken in de zorg webinar'

Bureaus kosten de samenleving geen € 3 miljard

Het aandeel dat uitgegeven wordt aan flexwerk in de zorg stijgt al jaren. Op een totale begroting van € 100 miljard neemt de inzet van flexwerk een steeds groter aandeel in. Dat klopt. De vraag is of dit moet leiden tot afschuw over flexwerkers en hun bureaus. Het is niet zo dat de 'bureaus' dit kosten. Zorgmedewerkers verleggen de plek van waaruit zij werken. Ze zijn niet meer inzetbaar vanuit een vast contract voor een zorgorganisatie, maar vanuit een eigen bedrijf (zzp), of verloond via een bureau. De kop van de column "Ieder jaar verdwijnt 3 miljard euro zorggeld in de zakken van mensen die mensen leveren die zorg leveren" is dus niet juist. Maar leg dit genuanceerde verhaal maar eens uit aan mensen die hun mening al klaar hebben over hoe-het-zit. Het is teleurstellend dat de demonisering van zorgmedewerkers die flex werken doorgaat. Goed onderzoek naar hoe de feiten in elkaar zitten is van belang als je een column schrijft over zo'n belangrijk onderwerp.

Lees ook: Geen marktwerking voor schaarse zorgmedewerkers met dienstverband

Update: koepelorganisatie van intermediairs NBBU reageerde via dit bericht op de column.

Dit is een artikel van ZZP-erindezorg.nl

Ken jij hét service abonnement voor zzp'ers in de zorg al?
Wtza abonnement voor zzp'ers in de zorg