Verloop onder zorgmedewerkers neemt steeds verder toe

Het verloop onder zorgmedewerkers neemt steeds verder toe. Onderzoek onder zo'n 5000 zorgmedewerkers binnen de branches van ziekenhuizen, VVT, GGZ en Gehandicaptenzorg (GHZ) laat zien dat 40% van de ondervraagden op het punt staat de huidige baan te verlaten. Bij zorgmedewerkers tot 35 jaar is dat maar liefst de helft. Lichamelijke en emotionele uitputting zijn veelal de directe aanleiding. 

Intentie om van werk te wisselen met 25% gestegen

De 'gezondheid en welzijn van zorgmedewerkers wordt onevenredig hard geraakt', zo stelt de jaarlijkse Monitor Gezond werken in de zorg. Ieder jaar onderzoekt Stichting IZZ in samenwerking met de Universiteit Utrecht en de Universiteit Leiden hoe het werken in de zorg wordt ervaren. Een lang verhaal kort: het sentiment onder zorgmedewerkers in loondienst dendert achteruit. 1 op de 6 zorgmedewerkers is emotioneel uitgeput en 1 op de 5 ervaart lichamelijke overbelasting. 4 op de 10 zorgverleners overweegt de zorgorganisatie of zelfs de -sector te verlaten. De intentie om van werk te wisselen is met 25% gestegen ten opzichte van een jaar ervoor.

Zorg wordt vermeden in verband met kosten

Zorgmedewerkers hebben behoefte aan geestelijk en lichamelijk herstel, maar maken zelf steeds minder gebruik van zorg. Het onderzoek benoemt dat zorgmedewerkers bovengemiddeld veel gezondheidsrisico’s lopen tijdens hun werk, maar geen geld hebben om zorg voor zichzelf te financieren. “Bij het uitvallen van zorgmedewerkers met een hoog eigen risico bij hun zorgverzekering, komen zij door torenhoge zorgkosten in ernstige financiële problemen en zijn ze door ziekte en stress niet meer beschikbaar voor de zorgsector. Het is een neerwaartse spiraal." De oplopende inflatie en een tekort aan inkomen dwingt zorgmedewerkers om te bezuinigen op hun eigen gezondheid. Het is voor zorgmedewerkers extra zuur dat juist het (besmettelijke) werk tijdens de Covid pandemie sterk bijgedragen heeft aan lichamelijke en emotionele uitputting, maar dat herstel hiervan zelf bekostigd moet worden. Er resteert niets anders dan een rechtszaak om de minister aan haar zorgplicht te houden. 

Randvoorwaarden voor gezond werken ontbreken

Het verloop onder zorgmedewerkers neemt toe en hoe reageert de eigen werkgever hierop? 60% van de ondervraagden ervaart dat voor het management veilig en gezond werken geen prioriteit lijkt te hebben. Betrokkenheid vanuit de leiding wordt bij een groot deel van de ondervraagden gemist. Bijna driekwart van de ondervraagden geeft aan dat er niet wordt gekeken naar andere manieren van werken dan de huidige wijze. Vooral op het punt van advies vragen bij medewerkers door de leiding zit pijn. Nog geen 30% van de ondervraagden geeft aan dat er gevraagd wordt om meedoen en meedenken. Zou subsidie gaan helpen om leidinggevenden te leren zorgmedewerkers vragen te gaan stellen?

Onderzoeken stapelen zich op, consequenties blijven uit

Uit bovenstaand onderzoek blijkt dat de helft van de zorgmedewerkers tot 35 jaar het huidige werk wil verlaten. Vorige week publiceerden we ander onderzoek dat stelt dat 60% van deze leeftijdsgroep zzp in de zorg overweegt. De stap richting zelfstandig ondernemerschap zou voor deze leeftijdsgroep direct gerelateerd kunnen worden aan de omstandigheden in dienstverband. Twee losse onderzoeken bewijzen binnen twee weken elkaars constateringen. De onderzoeken over werkomstandigheden stapelen zich op, maar consequenties blijven uit.

De groei van het aantal zzp'ers in de zorg is dus logisch, terwijl zorgverzekeraars deze groep graag zouden blokkeren. Uit ander onderzoek blijkt dat dat werkgevers zelf actief bijdragen aan de uitstroom. Dat 86% van de vertrekkende zorgmedewerkers de oud-werkgever niet aanraadt, is eveneens een teken aan de wand over de huidige omstandigheden. De vraag is wel of werkgevers überhaupt in staat zijn om goed zorg te dragen voor hun medewerkers. In de wijkverpleging hebben grote werkgevers weliswaar bekend dat het niet meer uit kan, maar waar zijn de andere sectoren? De strategie van het terugdringen van flex, zal plaats moeten maken voor het hard afdwingen van gezonde financiële middelen, zodat er anders georganiseerd kan worden. ZZP-erindezorg.nl is een campagne gestart om zorgprofessionals in vaste dienst te wijzen op de mogelijkheden om anders te werken in de zorg.