Loonkloof in de zorg uit 1999 inmiddels opgelopen tot 10%

Zorgmedewerkers in vaste dienst worden onderbetaald in vergelijking met andere sectoren. Dit probleem is in 1999 ontstaan. Als je 23 jaar 7,5% te weinig verdient in vergelijking met andere sectoren, dan loopt dat verschil met die andere sectoren op. De loonkloof in de zorg uit 1999, is inmiddels opgelopen tot 10% in 2022.

Waarom is dit belangrijk?

De ontwikkeling van het salaris van zorgmedewerkers heeft een relatie met de groei van het aantal zzp'ers in de zorg. De noodzaak tot een hoger inkomen, doet zorgmedewerkers steeds vaker de stap maken van dienstverband naar zzp in de zorg. Uit onderzoek blijkt dat een te laag loon, het aantal zzp'ers in de zorg doet groeien. Het aantal zorgmedewerkers dat start als zzp'er is de afgelopen twee jaar dan ook verdubbeld. Daarnaast zijn er plannen om het zzp tarief op het CAO-loon te laten lijken. Een eerlijk salaris voor collega's in een dienstverband, is van belang voor zzp'ers in de zorg. Hun positie hangt samen met de positie van een collega in een dienstverband. 

Loonkloof in de zorg nu op 10%

September vorig jaar heeft de toenmalig minister van VWS bekend dat sinds 1999 de salarissen in de zorg 6-9% achterblijven op andere sectoren. Dat wil zeggen dat zorgmedewerkers de afgelopen 23 jaar structureel zijn onderbetaald in vergelijking met sectoren zoals het onderwijs. De loonkloof in de zorg is sinds 1999 opgelopen tot 10% in 2022. Hoe komt dat? Stel dat je 23 jaar geleden 7,5% minder salaris krijgt dan een collega in een andere sector. Via CAO onderhandelingen stijgen salarissen in beide sectoren gemiddeld 3% per jaar. Op zo'n moment loopt die 7,5% achterstand op tot 10%. Dit komt door het rente op rente effect.

Rekenvoorbeeld

Stel dat jij in 1999 € 1800 bruto per maand verdient. Een collega verdient 7,5% meer, namelijk € 1935. Het verschil bij de start is dus € 135 per maand. Vervolgens krijgen jullie beiden ieder jaar via de CAO 3% salarisstijging. 3% op € 1800 erbij is minder dan 3% op € 1935. Jouw salaris stijgt dus minder snel dan dat van de collega. Het jaar erop is dat weer zo. Het jaar erop is dat weer zo. De twee salarissen groeien dus steeds verder uit elkaar. Na 23 jaar is die 7,5% achterstand opgelopen tot 10%. Jouw € 1800 is gestegen tot € 3255 per maand. Jouw collega is van € 1935 naar € 3500 per maand gegaan. Het verschil van € 135 per maand is nu € 245 geworden.

Loonkloof + inflatie = meer dan 20% achterstand

Het salaris van zorgmedewerkers in dienstverband zou zomaar eens meer dan 20% achterstand kunnen hebben op andere sectoren. Los van de werkdruk en de gevolgen van het zorginfarct, is financieel rond kunnen komen een belangrijk praktisch onderwerp voor zorgmedewerkers. Als we schrijven dat ruim de helft van zzp’ers in de zorg stopt bij gedwongen dienstverband, dan is hun behoefte aan vrijheid en flexibiliteit niet de enige reden om de sector te verlaten. Het simpelweg financieel rond kunnen komen is een groot onderwerp in de zorg geworden de afgelopen decennia. Ervaren zzp'ers in de zorg die wij spreken kunnen zich niet voorstellen het in een dienstverband financieel te kunnen rooien. Ondertussen ziet de minister van SZW graag een gedwongen dienstverband ontstaan voor zorgmedewerkers. De minister van VWS geeft aan de loonkloof niet te gaan dichten. De druk op de positie van de zzp'er in de zorg loopt op. Dat geldt ook voor zorgmedewerkers in vaste dienst.