ZZP'er in de zorg worden: alles wat je moet weten

Wil jij werken of starten als zzp er in de zorg? Het is best lastig om goed overzicht te krijgen in hoe alles in elkaar zit en wat erbij komt kijken. Om jou te helpen te werken of starten als zzp’er in de zorg, zetten we in dit artikel de belangrijkste onderwerpen op een rij.

Wat is een zzper in de zorg?

Een zzp in de zorg is een zorgmedewerker die voor eigen rekening en risico werkzaam is in de gezondheidszorg. Als je wil beginnen als zzper in de zorg is het belangrijk dat inschrijven als zzp op de goede manier gebeurt. Starten als zelfstandig ondernemer is namelijk hetzelfde als een zorginstelling beginnen. Hoe doe je dat? Op onze pagina starten als zzp'er in de zorg vind je alle informatie overzichtelijk op een rij. Schrijf je in nadat je alle stappen hebt doorgenomen van ons starten stappenplan. Zo weet je zeker dat je niets over het hoofd ziet. We krijgen overigens vaak de vraag of je zonder diploma kunt werken als zzp in de zorg.

Waar komt de zzper in de zorg vandaan?

De groep zzp’ers in de zorg is groot geworden de afgelopen vijf tot tien jaar. Het aantal is meer dan verdubbeld in een ruime vijf jaar tijd. Dit heeft alles te maken met de omstandigheden in een dienstverband. Veel zorgprofessionals kiezen ervoor om zelf de ruimte te zoeken. Op die manier kunnen ze werk en privé goed combineren. Maar liefst zo'n 195.000 zzp'ers zijn inmiddels actief in de zorg.  De enorme groei van het aantal zzp'ers in de zorg doet de sector trillen in zijn voegen. Er is veel kritiek op zzp'ers in de zorg. Zo zouden zij de verhoudingen tussen vast en flex teveel verstoren. Hierdoor krijgen zzp'ers in de zorg vaak het predikaat 'duur' of 'niet solidair'.

Lees ook: Groei van aantal zzpers in de zorg zet door. 700% stijging in 15 jaar.

Voorbereiding voorkomt vooral financiële problemen

In de 15 jaar dat ik nu zzp'ers in de zorg volg, merk ik dat als zzp'ers in de zorg in de problemen komen dit meestal financiële problemen zijn. Deze worden veroorzaakt door een slechte voorbereiding. Veel mensen weten zich niet op de goede manier in te schrijven. Het komt voor dat zzp'ers hun ondernemerschap niet op orde hebben, rekeningen niet betaald krijgen of geld moeten terugbetalen. Als zzp beginnen vraagt nogal wat. Ik heb de vijf grootste risico's voor zzp'ers in de zorg hier op een rij gezet. Deze problemen zijn te voorkomen met goede voorbereiding. Het allerbelangrijkste advies dat ik jou kan geven is: investeer in jouw kennis over waar je aan moet voldoen. Je bent als zzp'er in de zorg geen zorgverlener met een KvK nummer. De administratie is níet af als de boekhouder zegt dat het op orde is. Een klachtenregeling is niet voldoende om te voldoen aan de Wkkgz en Wtza. ZZP'ers in de zorg komen soms in heel grote problemen, die hen ook privé in de knel brengt.

Lees ook: Starten als zorg zzp'er? Met dit abonnement maak je een goede start!

De Wkkgz en zzp'ers in de zorg

Wat is de Wkkgz? De Wet Kwaliteit Klachten en Geschillen in de zorg is een kwaliteitswet voor de gezondheidszorg. Deze wet is ingegaan in het jaar 2016 en voor het eerst kwamen zzp'ers in de zorg ook voor in een kwaliteitswet. De Wkkgz schrijft voor dat zzp'ers aan wet- en regelgeving moeten voldoen omdat zij gezien worden als 'zorgaanbieder'. Je wordt als zzp'er in de zorg gezien als zorgorganisatie van 1 persoon en je valt onder het toezicht van de Inspectie. Verderop in dit artikel ga ik in op waar je aan moet voldoen en wat er bij de Wkkgz komt kijken. Voordat we dat doen ga ik eerst verder op het proces van inschrijving.

Hoe schrijf jij je in bij de KvK als zzp in de zorg?

De inschrijving bij de Kamer van Koophandel is een belangrijk moment voor de zzp'er in de zorg. De categorie waar je ingedeeld wordt, de SBI code, is namelijk bepalend voor de regels waar je aan moet voldoen. Een goede voorbereiding op die inschrijving is dus van belang. Er zijn specifieke SBI codes die voor zzp'ers in de zorg gelden. Voor verschillende beroepen zijn er verschillende SBI codes. Daarnaast moeten de activiteiten die jij gaat doen in de praktijk overeenkomen met wat de Kamer van Koophandel heeft geregistreerd. Deze regel geldt voor alle ondernemers. Voor zzp'ers in de zorg komt daar bovenop dat de SBI code waarmee je wordt geregistreerd, ook bepalend is voor de zorgsector. Aan welke wet- en regelgeving je moet voldoen als zzp'er in de zorg hangt samen met jouw inschrijving. Het achterhalen van de juiste code is van belang en dat vraagt wat voorbereiding.

Lees ook: Is een KvK inschrijving verplicht voor zzpers in de zorg?

Hoe schrijf jij je in bij de Inspectie als zzp in de zorg?

Sinds 1 januari 2022 heb je als zzp'er in de zorg een meldplicht. Iedere zorgaanbieder moet zich melden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Naast jouw melding, word je als zzp'er in de zorg ook vermeld in het Zorgaanbiedersportaal. Dat is een populaire vertaling van het Landelijk Register Zorgaanbieders (LRZa). Alle zorgaanbieders zijn te vinden op dit openbare register. Om je in te kunnen schrijven bij de Inspectie heb je eHerkenning nodig, een soort Digid voor bedrijven. Via ZZP-erindezorg.nl kun je jouw eHerkenning binnen tien minuten en met korting regelen.

Tijdens het inschrijfproces bij de Inspectie krijg je een aantal vragen over de Wkkgz te beantwoorden. Hiermee krijgt de Inspectie een beeld van wat je doet en lees jij waar je aan moet voldoen. Veel zzp'ers in de zorg kiezen ervoor om samen met ZZP-erindezorg.nl de basis aan wet- en regelgeving op orde te brengen. Dat doen zij via het Wtza abonnement.

Lees ook: Inschrijven als nieuwe zzp'er in de zorg? Dit zijn de stappen.

Welke klanten ga jij bedienen?

In een krappe arbeidsmarkt is er uiteraard een hoop werk beschikbaar. Je zou bijna vergeten dat je goed na moet denken over voor wie je precies gaat werken. Toch komt het voor dat zzp'ers in de zorg soms moeite hebben met het vinden van opdrachten. Een belangrijke vraag hierbij is welke klanten jij gaat bedienen. Werk je als onderaannemer voor zorgorganisaties? Op die manier kun je een dienst in het rooster oplossen bijvoorbeeld. Of ga je voor jouw eigen cliënten? De één op één relatie met zorgbehoevende mensen is geweldig, maar er komen ook extra eisen bij kijken. Het 'bedrijfsmatig' of 'beroepsmatig' zorg verlenen heeft gevolgen voor jouw arbeidsrelatie en heeft gevolgen voor het voldoen aan zorgwet- en regelgeving. Het verhaal over 'verkapt dienstverband' is een verhaal die wat tijd van je vraagt om goed te begrijpen. Ik heb daar in mijn online training 'De basis op orde' een complete video voor ingericht bijvoorbeeld.

Lees ook: ZZP zorg opdrachten vinden? Zo pak je dat aan in de praktijk!

Hoe zit het met verantwoordelijkheden als ZZP er in de zorg?

De klanten bepalen voor een belangrijk deel de verantwoordelijkheden die je hebt. Uiteraard ben je in alle gevallen zorgprofessional. Ook wil je in alle gevallen gezien worden als ondernemer. Maar daarnaast wil je graag als onderaannemer bij zorgorganisaties 'buiten dienstverband' blijven. Sinds 1 januari 2022 zijn worden alle zzp'ers in de zorg l 'zorgaanbieder'. Deze vier rollen hebben ieder hun eigen verantwoordelijkheden. Voor veel zzp'ers in de zorg lopen deze rollen door elkaar heen en is het overzicht soms wat moeilijk vast te houden. In mijn training en coaching van zzp'ers in de zorg besteed ik veel tijd aan het creëren van overzicht. Wat ik in de praktijk merk is dat zorgverleners hierdoor ruimte krijgen in hun hoofd, waardoor ze relaxter kunnen bewegen als ondernemer.

De pagina voor onze online training vind je hier.

1. De ZZP er in de zorg als zorgprofessional

Als zzp'er in de zorg ben je zelf verantwoordelijk voor het op orde houden van jouw bevoegd- en bekwaamheid. Dat loopt dus anders dan toen je in loondienst was. Vaak had jouw werkgever een signaalfunctie: zij gaven aan als je in actie moest komen voor bij- en nascholing. Als zzp'er in de zorg ligt dat heel anders. Je bent zelf verantwoordelijk voor het op orde houden van jouw vak. Als je weet welke scholing je nodig hebt als zzp'er in de zorg, kun je starten met de zoektocht naar een goede scholingsaanbieder. Voor zzp'ers in de zorg zijn er allerlei (commerciële) partijen die scholing aanbieden. Het organiseren van jouw scholing is nu van jezelf en je zorgt er op die manier voor dat je bevoegd en bekwaam blijft voor je vak. Uiteraard kun je er ook voor kiezen om iets heel anders te doen aan scholing dan je gewend was.

Wist je dat één van de Wkkgz eisen voor zzp'ers het hebben van een eigen opleidingsplan is?

De BIG-registratie en zzp'ers in de zorg

Het openbare BIG-registratie maakt duidelijk wat je als zorgverlener kan en mag. Voor bepaalde chirurgische handeling of het geven van injecties, is een BIG-registratie nodig. Het doel van deze wet is het beschermen van patiënten tegen ondeskundige zorgverleners. Wil jij als zelfstandige werken en ben jij arts, apotheker, fysiotherapeut, gezondheidszorgpsycholoog, psychotherapeut, tandarts, orthopedagoog, physician assistant, verloskundige of verpleegkundige? Dan is het aan jouw om de BIG-registratie op orde te houden.

Lees ook: BIG registratie behouden als zzp in de zorg. Hoe doe je dat?

2. Als zelfstandige werken voor de Belastingdienst

Als zelfstandige zorgverlener wil je graag als ondernemer gezien worden door de Belastingdienst. Het is aan jou om te bewijzen dat jij je ondernemerschap goed op orde hebt. De afgelopen jaren zijn er veel uitspraken gedaan over wanneer iemand ondernemer is en wanneer niet. Zo denken sommige zelfstandigen dat als zij drie klanten of meer hebben, zij zelfstandig zijn. Dit is niet het geval. Ook wordt het verhaal verteld dat je niet per se een website nodig hebt als je voldoende klanten hebt. Ook dit is niet waar. De spelregels die gelden voor het ondernemerschap zijn jouw verantwoordelijkheid en verlangen echt wel wat van je als zzp'er in de zorg. Dit onderwerp is van groot belang als je risico's op naheffingen wilt voorkomen.

Lees ook: Belastingdienst ondernemer eisen voor zzp: de 10 op een rij

3. Buiten dienstverband blijven als ZZP er in de zorg

De VAR verklaring, de wet DBA en de webmodule. Het zijn woorden die horen bij de discussie over verkapt dienstverband. Ook voor de zzp'er in de zorg geldt die discussie. Want ben je nu in loondienst, of werk je buiten een dienstverband? Het gesprek over wel / niet in loondienst loopt al lang en het is al jarenlang een groot probleem. Want de arbeidswet van begin vorige eeuw houdt zzp'ers soms gevangen in een verdenking dat misschien ook jij in loondienst bent. Om het dossier rondom 'de arbeidsrelatie' goed te begrijpen heb je wat tijd nodig. In de online training 'De basis op orde' ga ik in op dit onderwerp en leer je hoe je hiernaar moet kijken. Zodat jij ook de organisaties waar je voor werkt voor kunt lichten. Want dat blijkt soms nodig te zijn.

Lees ook: Arbeidsmarkt zorg: vast, flex en zzp-schap. De stand van zaken

4. De ZZP er in de zorg als zorgaanbieder

Sinds de Wtza ingegaan is, worden alle zzp'ers in de zorg door de Inspectie gezien als zorgaanbieder. Als je als zzp'er in de zorg werkt voor andere zorgorganisaties, dan wordt dat 'onderaannemer' genoemd. In dat geval ben je een zorgaanbieder en moet je aan de Wkkgz en Wtza voldoen. Het is ook mogelijk dat je eigen cliënten in zorg neemt. Heb je als zzp'er eigen cliënten? Je werkt in zo'n geval niet in het bedrijf van een ander, maar verleent 'op eigen titel' zorg. De overheid wil dat iedereen goede en veilige zorg krijgt en ze heeft wettelijk vastgelegd wat goede zorg precies inhoudt. Dit staat in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Verdiep je hier goed in.

Waar komen de eisen voor zzp'ers vandaan? Eisen vanuit de WKKGZ voor zzp'ers in de zorg

De Wtza en zzp'ers in de zorg

De kwaliteitswet Wkkgz is in 2016 van start gegaan. De jaren erna bleek echter dat lang niet alle zorgaanbieders aan de slag gingen met wet- en regelgeving. Ook zzp'ers in de zorg deden hier lang niet altijd aan mee. Het bleek dat maar liefst 95% van nieuwe zorgaanbieders niet aan wet- en regelgeving voldoet. Dat moest anders. Om die reden is de Wtza ingegaan op 1 januari 2022. De Wtza verplicht alle zorgaanbieders, dus ook alle zzp'ers in de zorg zich te melden bij de Inspectie. Als je dat doet dan moet je erkennen dat je wet- en regelgeving kent. Hiermee 'dwingt' de Inspectie af dat jij als zzp'er beloofd aan de slag te gaan met de wet.

Ons Wtza abonnement heet niet voor niets 'Wtza abonnement'.

Met het abonnement breng jij je basis op orde voor € 10 per maand.

Even een tussenstand

Ben je nog steeds dit lange artikel aan het lezen? Goed bezig, je bent over de helft. In dit artikel lees je de onderwerpen die van belang zijn als jij zzp'er bent of wil starten. Een korte samenvatting tot nu toe als je wil..

Starten als zzp'er in de zorg

• De groei van het aantal zzp'ers is enorm, vaak ingegeven door ontevredenheid in loondienst;
• Je loopt serieuze risico's als zzp'er in de zorg en zonder bescherming kunnen je vervelende dingen overkomen;
• De inschrijving bij de KvK vraagt wat voorbereiding en triggert ook de Belastingdienst om jou te registreren;
• Daar bovenop komt sinds 1 januari 2022 de Wtza verplichting om je te melden;
• Via die melding beken je dat je snapt waar je aan moet voldoen, namelijk de kwaliteitswet Wkkgz;
• Welke klanten jij gaat bedienen is belangrijk voor het vervolg. Ga jij werken voor zorgorganisaties, of cliënten?
• De vier rollen die jij als zzp'er in de zorg krijgt, vragen ieder op zichzelf het een en ander. Verdiep je hier goed in!
• Als zorgprofessional ben je zelf verantwoordelijk voor je eigen vak. Bevoegd en bekwaam blijven is hierbij van belang;
• Een ondernemer voor de Inkomstenbelasting ben je alleen als je jezelf goed weet te verdedigen;
• VAR, wet DBA, webmodule zijn woorden in een ingewikkeld spel. Het spel van de 'arbeidsrelatie';
• Zowel zzp'ers in de zorg met eigen cliënten als zzp'ers die werken als onderaannemer worden gezien als 'zorgaanbieder'.

Heb jij behoefte aan het complete verhaal, stap voor stap verteld? Ik heb mijn 15 jaar ervaring in de online training 'De basis op orde' gestopt. Als je aan de hand meegenomen wil worden en de kennisvragen bij iedere module weet te beantwoorden, dan eindig je met een certificaat. De training is geaccrediteerd en maakt onderdeel uit van het Wtza abonnement.

Het kiezen van een bemiddelingsbureau

Veel zzp'ers in de zorg die op zoek zijn naar opdrachten of starten met het ondernemerschap, melden zich bij een bemiddelaar. Gemiddeld genomen staat een zzp'er bij twee bureaus ingeschreven. Bemiddelaars, ook wel intermediairs genoemd, worden vaak ingezet door zorgorganisaties die op zoek zijn naar goede kandidaten. Daardoor komt er veel werk op hun af. Daarnaast zijn individuele cliënten vaak op zoek naar een zorgbureau dat continuïteit van zorg biedt. Daar komt dus ook veel werk vanaf. Om die  reden zijn er honderden bureaus actief in de zorg en hebben zzp'ers veel keuze hierin. Het kiezen van zo'n bureau is niet zo eenvoudig als dat het lijkt. De constructie die het bemiddelingsbureau zzp zorg gebruikt bepaald of jij BTW vrij of BTW belast werkt. Ook heeft de opzet gevolgen voor de arbeidsrelatie met opdrachtgevers. Verdiep je goed in de structuur van een bureau en vraag goed door.

Lees ook: Aanmelden bij een bemiddelaar, is dat verplicht voor zzp in de zorg?

HKZ keurmerk en KIWA keurmerk voor zzp'ers in de zorg

Er zijn twee keurmerken beschikbaar voor zzp'ers in de zorg. Het KIWA keurmerk heeft een aantal eisen gesteld aan haar keurmerk, op basis van wet- en regelgeving. Je begrijpt dat dit te maken heeft met de rollen die jij hebt; zorgprofessional, zorgaanbieder en ondernemer. Het HKZ-keurmerk voor zzp’ers in de zorg is een persoonsgebonden keurmerk voor zelfstandige verpleegkundigen, verzorgenden en begeleiders in de langdurige zorg en de thuis- en kraamzorg (niveau 3 t/m 7). Beide keurmerken bestaan nu een aantal jaar en hebben ongeveer dezelfde eisen in zich. De procedure om het keurmerk te behalen verschilt wel wat. Bij KIWA vindt jouw beoordeling op afstand plaats en bij HKZ gaat dit via een persoonlijk gesprek. Bemiddelaars en opdrachtgevers kunnen vragen om een keurmerk, waarmee jij aantoont dat je jouw zaken op orde hebt.

Lees ook: Is een keurmerk geschikt om te voldoen aan de Wtza?

Hoe bereken je als zzp'er in de zorg een uurtarief?

Hoe hoog is nu eigelijk je uurloon, jouw uurtarief als zzp in de zorg? Je hebt een vergoeding nodig waar je van kunt leven en jezelf mee kunt beschermen tegen grote financiële risico's. Om in onderhandeling te kunnen gaan over jouw tarief, is het belangrijk dat je jouw tarief kunt onderbouwen. Het uurtarief van een zzp'er in de zorg wordt bepaald op basis van het loon van iemand in dienstverband. Hierbij is het ook belangrijk dat je berekent hoeveel uur je daadwerkelijk 'facturabel' bent. Dit is iets anders dan het aantal uur dat je werkt. Niet ieder uur dat je werkt levert wat op, dus ook daar moet je rekening mee houden. Het uurtarief van zzp'ers in de zorg is afhankelijk van het opleidingsniveau en de jaren ervaring. Het uitrekenen hiervan doe je voor jezelf en wordt uitgebreid toegelicht tijdens mijn online training.

Lees ook: ZZP combineren met dienstverband, hoe doe je dat?

ZZP er in de zorg: alles wat je moet weten

Bij ZZP-erindezorg.nl helpen we zorgmedewerkers die op het punt staan te gaan starten als zzp'er in de zorg én ondersteunen we bestaande zzp'ers in de zorg met hun bedrijf. We doen dit allemaal via één overzichtelijk abonnement: het Wtza abonnement. Met dit abonnement heb je direct de beschikking over:

• Een klachtenregeling (klachtenportaal), met klachtenfunctionaris en Geschilleninstantie;
• Een basis kwaliteitssysteem in de vorm van een kwaliteitshandboek voor zzp'ers in de zorg;
• De training 'de basis op orde', die gemiddeld met het rapportcijfer 9- wordt beoordeeld;
• Maandelijks een online journaal van een half uur met de laatste updates, tips en tricks;
• Ondersteuning bij het aanvragen van jouw neutrale Verklaring Omtrent Gedrag (VOG).

Dit alles kost je € 10 per maand, inclusief BTW. De kosten zijn aftrekbaar. Afsluiten van een abonnement kan hier.